รู้หรือไม่ คำว่า “เก๋” ที่เราใช้จริงๆ แล้วไม่ใช่คำไทยแท้!!

ภาพ : พระราชชายา เจ้าดารารัศมี ในเครื่องแต่งกายที่ได้รับอิทธิพลจากตะวันตก

การขึ้นหัวเรื่องเช่นนี้หลายท่านอาจสงสัย เพราะเมื่อค้นในพจนานุกรมก็พบคำนี้ปรากฏอยู่ แม้แต่ในพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถานก็ยังเก็บคำนี้ไว้ โดยให้ความหมายว่า งามเข้าที (ว.) แล้วอย่างนี้ทำไมจึงบอกว่า “เก๋” ไม่ใช่คำไทย?

กรมพระยาดำรงราชานุภาพได้อธิบายที่มาของคำว่า “เก๋” ไว้ในในหนังสือ “พระราชพิธีสิบสองเดือน” ตรงคำอธิบายศัพท์แผลง (ศัพท์แผลง คือ คำเรียกคำสแลงในสมัยก่อน) ท้ายเล่มว่า

เมื่อคราวรัชกาลที่ ๕ เสด็จประพาสอินเดียใน พ.ศ. ๒๔๒๔ เจ้านายและขุนนางผู้ติดตามต้องแต่งกายอย่างฝรั่ง มีข้าราชการคนหนึ่งผูกผ้าผูกคอสีแดงแลดูดี ข้าราชการอีกคนหนึ่งซึ่งเคยไปเรียนที่อังกฤษนึกอยากจะชม จึงพูดชมว่า

“เก๋จริงคุณ”

คำว่า “เก๋” มาจากคำว่า “gay” ในภาษาอังกฤษ บริบทนี้ แปลว่า หรูหรา ฝ่ายพวกตามเสด็จที่ไม่รู้ภาษาอังกฤษยังมีมาก ได้ยินแล้วเห็นว่าเข้าท่าก็เอามาพูดบ้าง พวกที่รู้ภาษาอังกฤษ ได้ฟังแล้วก็ขันในสำเนียง แต่ก็นิยมพูดเหมือนกัน คำว่า “เก๋” จึงแพร่หลายกลายเป็นคำพูดติดปาก และยังติดมาจนกระทั่งทุกวันนี้ นับเป็นคำแผลงสมัยรัชกาลที่ ๕ ที่เก่ากว่าคำใด

ด้วยความที่คำว่า เก๋ “ยังติดมาจนกระทั่งทุกวันนี้” จึงทำให้กลืนเป็นคำไทยไป เช่นเดียวกับคำภาษาต่างประเทศหลายคำ ที่เราใช้กันจนติดปาก ทั้งยังกลายเป็นคำสแลงในหมู่วัยรุ่นด้วย เช่น เก๋ไก๋สไลเดอร์ กิฟเก๋ เก๋กู้ด เก๋ๆ ซึ่งน่าสังเกตว่า เดิมทีคำนี้เป็นคำสแลง นานวันเข้าเราก็ใช้กันจนกลายเป็นคำวิเศษณ์ แต่สุดท้ายก็วนกลับไปเป็นคำสแลงอีกครั้ง นับเป็นวงจรที่เก๋ไก๋และน่าสนใจไม่น้อย

อนึ่งในพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถานเก็บไว้เพียงความหมาย แต่ไม่ได้บอกที่มาของคำ แต่ในพจนานุกรมฉบับมติชนจะวงเล็บคำว่า “gay” ไว้ควบคู่กันด้วย

---

"เพิ่มเติม" 27 ก.ย. 56

ที่มาของคำว่า “เก๋” สรุปและ “เพิ่มเติม” ดังนี้ครับ

1. ตามข้อเขียนด้านล่างนี้ “เก๋” มาจากภาษาอังกฤษคำว่า “gay” อ้างอิงตามที่กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ได้อธิบายไว้ในหนังสือ “พระราชพิธีสิบสองเดือน”

2. ในพจนานุกรมคำใหม่ ฉบับราชบัณฑิตยสถาน เล่ม 1 “เก๋” หมายถึง แปลกแต่น่าดู ตัดจาก “โก้เก๋” ซึ่งมาจากภาษาฝรั่งเศสคำว่า “coquet” (อ่านว่า koke).