หน้าแรก ตรวจหวย เว็บบอร์ด ควิซ Pic Post แชร์ลิ้ง หาเพื่อน Chat หาเพื่อน Line หาเพื่อน Team Page อัลบั้ม คำคม Glitter เกมถอดรหัสภาพ คำนวณ การเงิน ราคาทองคำ กินอะไรดี
ติดต่อเว็บไซต์ลงโฆษณาลงข่าวประชาสัมพันธ์แจ้งเนื้อหาไม่เหมาะสมเงื่อนไขการให้บริการ
เว็บบอร์ด บอร์ดต่างๆค้นหาตั้งกระทู้

ตัวมอม สัตว์ในตำนาน เทพเจ้าแห่งฝนในคติล้านนา

โพสท์โดย ลูกสาวอบต

ใครมาเที่ยววัดเชียงใหม่อย่างวัดพระธาตุดอยสุเทพ คงจะสังเกตเห็นสัตว์ตัวประหลาดเป็นลายปูนปั้นอยู่ภายในวัดชนิดนึงนะครับ

มันเป็นสัตว์ที่โดดเด่นแถมยังหาดูได้ยากอีกต่างหากในที่อื่นๆ โดยสัตว์ที่ผมกล่าวถึงนั้นมันก็คือ “ตัวมอม”

ตัวมอม เป็นสัตว์ในตำนาน เป็นพาหนะของเทพปัชชุนนะเทวบุตร ซึ่งเป็นเทพเจ้าแห่งฝนในคติล้านนา ลักษณะของ “มอม” จะดูไม่ค่อยเหมือนสัตว์ที่เรารู้จักกันทั่วไป ตัวมอมมีรูปร่างคล้ายแมวผสมสิงโต ดังนั้นบุคลิกของมอม จึงดูเหมือนจะน่ากลัวแต่บางครั้งก็ดูขี้เล่น แต่สล่าหรือช่างปั้นบางท่านก็ปั้นมอม ดูคล้ายตุ๊กแก บางกิริยากระเดียดไปทางค่างก็มี

ส่วนพจนานุกรมล้านนาบางฉบับให้ความหมายไว้ว่า มอมเป็นสัตว์ผสมระหว่างสิงโตกับลิง มีแขนยาวคล้ายค่าง บางทีเรียกเสือดำ ซึ่งเสือดำนั้นเข้าใจว่าเป็นสัตว์ต่างชนิดกันกับ “มอม” ที่เฝ้าวัด

ตัวมอม จะปรากฏบทบาทเบื้องแรกในตำนานทางเหนือเกี่ยวกับการขอฝน โดยทำหน้าที่เป็นพาหนะของเทวบุตรองค์หนึ่ง ชื่อ เทพปัชชุนนเทวบุตร ซึ่งเป็นเทพเจ้าแห่งเมฆและฝน

ดังนั้นชาวล้านนาจึงมีประเพณีขอฝนโดยนำตัวมอมที่แกะสลักจากไม้นำขึ้นเสลี่ยงแห่ขอฝน แล้วใช้น้ำสาดให้ตัวมอมเปียกชื้นอยู่ตลอดเวลา ซึ่งเป็นพิธีกรรมเพื่อความอุดมสมบูรณ์ สมัยก่อนตามวัดทางเหนือจะแกะตัวมอมจากไม้ตั้งแต่ขนาดเล็กจนถึงขนาดเท่าแมว แล้วลงรักทาด้วยชาดแดงอย่างสวยงาม ซึ่งการแห่มอมดังกล่าวอาจเป็นต้นเค้าของการแห่นางแมว เนื่องจากแมวมีลักษณะใกล้เคียงกับมอมมาก และภายหลังก็หามอมที่แกะเพื่อใช้ในพิธีขอฝนยากขึ้นทุกที เพราะคนไม่ค่อยรู้จัก

อนึ่ง ดินแดนล้านนามีวัฒนธรรมทั้งฮินดู พุทธ ที่กล่าวถึงป่าหิมพานต์ เชิงเขาพระสุเมรุ ที่เป็นศูนย์กลางจักรวาล มีสัตว์ลูกครึ่ง คนกับเทพ คนกับสัตว์ สัตว์กับเทวดา สัตว์กับสัตว์ หลายอย่าง แต่อยู่ในสวรรค์ไม่ได้ จึงได้มีการแสดงเป็น ประติมากรรมเฝ้าศาสนสถานหลากหลายแบบ ที่มีความหมายในเชิงนามธรรมถึงอุปาทาน

สำหรับคนอีสานจะเรียกว่า “สิงห์มอม” โดยมีความเชื่อว่า มอมเป็นสัตว์ที่ทรงกำลังมหาศาล เป็นเหตุให้ลืมตัว เมื่อลงมายังมนุษยโลกก็แสดงอำนาจไปทั่ว ทำให้มอมไม่สามารถกลับขึ้นไปยังสวรรค์ได้ เทพปัชชุนนะจึงสั่งให้มาเฝ้าพุทธสถานเพื่อรับฟังพระธรรมเป็นเนืองนิจ จนกว่าจะละความทะนงตน และเข้าใจในพระธรรมจึงจะกลับไปสถิตเป็นเทพพาหนะต่อไป ขณะที่อยู่ในโลกมนุษย์ มอมก็พยายามสร้างสุขให้กับมนุษยโลก เพื่อเพิ่มบุญเพิ่มกุศลโดยเป็นตัวกลางเพื่อขอให้ฝนฟ้าตกต้องตามฤดูกาล

นอกจากย่อหน้าบรรทัดแรกที่เอ่ยไปตั้งแต่ต้นว่าตัวมอมมีที่วัดพระธาตุดอยสุเทพ วัดอื่นๆ ในเชียงใหม่ก็มีให้ชมกันอีกด้วย อย่างวัดบุพพาราม และวัดเกตุการาม เป็นต้น

uf

⚠ แจ้งเนื้อหาไม่เหมาะสม 
ลูกสาวอบต's profile


โพสท์โดย: ลูกสาวอบต
เป็นกำลังใจให้เจ้าของกระทู้โดยการ VOTE และ SHARE
24 VOTES (4/5 จาก 6 คน)
VOTED: ผักแปม, ดาวประดับทับจักรวาล, zerotype
Hot Topic ที่น่าสนใจอื่นๆ
แฉเรือทุนไทยขายน้ำมันให้เขมร อดีต สว ประกาศ เตือน ทัพเรือสั่ง 'จมเรือ' ได้ทันที เพราะประกาศกฎอัยการศึก🎓 สาวเนิร์ดจากรั้วมหา'ลัยดังญี่ปุ่น สู่เส้นทาง AV เหตุผลที่อยู่เบื้องหลังความต้องการ 'สุดโต่ง' 💥จิตวิทยา "อาหวัง": เมื่อความดีถูกใช้เป็นต้นทุนเพื่อหวังผลตอบแทนถล่มอุโมงค์ลับ เนิน 350 ทัพฟ้าส่ง F-16 เสิร์ฟไข่ 6 รอบติดไทย ชวดเหรียญทอง ปันจักสีลัต ทั้งที่กำลังจะขึ้นรับเหรียญถอดบทเรียนโศกนาฏกรรมบางนา-ตราด "สะพานลอยไทย แข็งแรงแค่ไหน ?"ค้นพบแหล่งทองคำกว่า 500 ตัน มูลค่าสูงถึง 600,000 ล้านหยวนโดรนพลีชีพหลักแสนจากรัสเซีย แพ้ทาง “ตะข่ายหลักร้อย” ฝีมือไทย! ทหารรับจ้างในเขมรถึงกับอุทาน Amazing Thailandย้อนวันวาน “ศูนย์อาหารมาบุญครอง พ.ศ. 2535” ต้นแบบฟู้ดคอร์ทไทย จากคูปองเงินสด สู่ยุคสแกนจ่ายในปลายนิ้วประธานสมาคม ตามไปตำหนินักกีฬา ถึงกับร้องไห้โฮ ในซีเกมส์ครั้งที่ 33โซเชียลไทย "ไม่ทน" งัดหลักฐานซัด "โค้ชเวียดนาม" หาว่ากรรมการเข้าข้างไทยคลังเขมรเกลี้ยง ฮุนเซน ขอเงินเดือนเอกชน 5% อ้างช่วยชาติ
Hot Topic ที่มีผู้ตอบล่าสุด
คลังเขมรเกลี้ยง ฮุนเซน ขอเงินเดือนเอกชน 5% อ้างช่วยชาติเที่ยววัดกู้ นนทบุรี แวะสักการะสิ่งศักดิ์สิทธิ์มากมายที่สายมูห้ามพลาดย้อนวันวาน “ศูนย์อาหารมาบุญครอง พ.ศ. 2535” ต้นแบบฟู้ดคอร์ทไทย จากคูปองเงินสด สู่ยุคสแกนจ่ายในปลายนิ้ว
กระทู้อื่นๆในบอร์ด สาระ เกร็ดน่ารู้
ฮุน เซน จากทหารเขมรแดง สู่คนกุมอำนาจกัมพูชายาว 40 ปีคู่มือการปฏิบัติตัวหลังถอนฟัน (คนถาม - เอไอตอบ)ทึ่งทั่วโลก : "โปซีตาโน" (Positano) เมืองสวย สุดโรแมนติก ริมชายฝั่งอมาลฟี,อิตาลีทึ่งทั่วโลก : แกรนด์คาแนล" หรือ "ต้าอวิ้นเหอ" (大运河) คลองขุดที่เก่าแก่ที่สุดและยาวที่สุดในโลก
ตั้งกระทู้ใหม่