พิภพ ธงไชย อดีตแกนนำพันธมิตรฯชี้“พลังระบอบทักษิณคือตัวแปรที่ คสช.ปฏิเสธไม่ได้”

พิภพ ธงไชย 1 ในอดีตแกนนำกลุ่มพันธมิตรประชาชนเพื่อประชาธิปไตย

อดีตแกนนำกลุ่มพันธมิตรฯ พิภพ ธงไชย มองการทำรัฐประหารโดยคสช.เพราะประชาชนหลายล้านออกมาต่อสู้ระบอบทักษิณและรักษาสถาบันพระมหากษัตริย์ แต่น่าเสียดายที่คสช.ไม่เร่งรัดปฏิรูปประเทศ ชี้ทักษิณกำลังเล่นเกมรัฐธรรมนูญหนุนให้ผ่านไม่เช่นนั้นคสช.จะอยู่ในอำนาจต่อไป เผยทักษิณห่วงน้องสาวและลูกชายจะติดคุกแถมถูกยึดทรัพย์

นสพ.ประชาชาติธุรกิจออนไลน์ฉบับวันที่ 12 มีนาคม 2559 สัมภาษณ์พิเศษ พิภพ ธงไชย 1 ในอดีตแกนนำกลุ่มพันธมิตรประชาชนเพื่อประชาธิปไตย (พธม.) เขาผู้ที่มีส่วนร่วมทางการเมืองทั้งโดยตรงและโดยอ้อมในช่วง 4 ทศวรรษที่ผ่านมา เป็นแกนหลัก-กำลังเสริมในการชุมนุมที่นำไปสู่รัฐประหาร 2549 และ2557 ที่สุดแล้ว"พิภพ"มองการต่อสู้ทางการเมืองของ 2 กลุ่มอำนาจอย่างไรระหว่างคสช.กับกลุ่มระบอบทักษิณ  ดังนี้....  

มองการบริหารประเทศ 1 ปี 6 เดือนของรัฐบาล คสช.อย่างไร

การเข้ามาของคณะรัฐประหารครั้งนี้ ผิดกับการเข้ามาของคณะรัฐประหารคณะก่อนๆ เพราะครั้งนี้เกิดจากประชาชนจำนวนมากต่อสู้กับระบอบทักษิณและรักษาสถาบันพระมหากษัตริย์  ผิดกับพฤษภาคม 35 เพราะคณะรัฐประหารเข้ามาด้วยเหตุรัฐบาล พล.อ.ชาติชาย ชุณหะวัณ มีคอร์รัปชั่นมาก และจะมีการย้ายผู้บัญชาการทหารบก คือ พล.อ.สุจินดา (คราประยูร) แต่เที่ยวนี้ไม่ใช่ แต่เข้ามาเพราะมีการชุมนุมตั้งแต่กลุ่มพันธมิตรประชาชนเพื่อประชาธิปไตย มาจนถึง กปปส. มีจำนวนหลายล้านคน และกระแสปฏิรูปประเทศก็เกิดขึ้นจากการชุมนุม

แต่คณะรัฐประหารลืมไปว่าตัวเองเข้ามาโดยมีสัญญาประชาคมว่าจะต้องมีการปฏิรูปประเทศ แต่กลับปฏิเสธไม่ได้เข้ามาเพราะสิ่งนี้ แต่เข้ามาเพราะบ้านเมืองแตกแยกและอาจมีสงครามกลางเมือง การปฏิรูปประเทศจึงไม่มีในคณะรัฐประหาร ประเทศก็ไม่มีการแก้ไข แต่จะไปแก้ไขเหมือน รสช. (คณะรักษาความสงบแห่งชาติ) ก็คือแก้ไขทุจริตคอร์รัปชั่น ทั้งที่ประเทศไม่ต้องการเพียงการแก้ปัญหาเฉพาะการทุจริต แต่ต้องปฏิรูป

เมื่อ คสช.ไม่ปฏิรูปให้เป็นรูปธรรม คิดว่าเสียของหรือไม่

ที่เราบอกว่าอย่าเสียของคือต้องทำการปฏิรูปประเทศ แต่คณะทหารกลับจะไปทำเรื่องทุจริตคอร์รัปชั่นอย่างเดียว แล้วสุดท้ายก็ทำไม่สำเร็จ เพราะเป็นที่กล่าวหากันว่าในคณะรัฐมนตรีก็มีการทุจริต แล้วสังเกตว่าคุณมีชัย (ฤชุพันธ์ ประธานกรรมการร่างรัฐธรรมนูญ) ก็เอาประเด็นนี้มาเขียนในรัฐธรรมนูญ เป็นรัฐธรรมนูญปราบโกง มองเป็นประเด็นเดียว เรื่องปฏิรูป ประเทศไทยเวลารัฐประหารมันถอยหลังไป 2-3 ก้าว แต่ถ้าคุณปฏิรูปประเทศ ก็จะก้าวไปข้างหน้าอีก 5 ก้าว แต่นี่คือเสียของ แล้วเราต้องมาเริ่มต้นปฏิรูปประเทศกันใหม่ ซึ่งไม่รู้จะไปเริ่มที่ไหน

พันธมิตรฯและ กปปส.เปลืองตัวหรือไม่ เพราะยึดอำนาจแล้วไม่เปลี่ยนแปลง

ไม่ ผมมองสังคมแบบเคลื่อนไหว ไม่ได้หยุดนิ่ง ว่าไปแล้วสังคมได้อะไรมาเยอะสำหรับผม ประชาชนรู้สึกว่าตัวเองมีเสียงดัง อย่าลืมว่าคนชั้นกลางไม่เคยออกนอกถนน แต่วันนี้ออก คนชั้นล่างคนเสื้อแดงก็ตื่นตัว ถือว่าเป็นพัฒนาการ

ถ้าอย่างนั้น 1 ปี 6 เดือนของ คสช.เห็นทำอะไรเป็นรูปธรรมบ้าง

ผมเห็นความจริงใจขง พล.อ.ประยุทธ์ที่อยากจะทำ แต่ พล.อ.ประยุทธ์ไม่มีสติปัญญาพอที่จะใช้คนที่มีความรู้ความสามารถในการทำปฏิรูป ดังนั้นเมื่อ พล.อ.ประยุทธ์มีอำนาจล้นฟ้าอยู่แล้ว พล.อ.ประยุทธ์ต้องหาบัณฑิต ถ้าเทียบกับจอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์ จอมพลสฤษดิ์หาบัณฑิต หรือคนเก่งเข้ามาร่วมงาน จนเกิดสภาพัฒนาเศรษฐกิจ แล้วดึงคนแบบอาจารย์ป๋วย (อึ๊งภากรณ์) เข้ามาทำงาน แต่ พล.อ.ประยุทธ์ มีอำนาจที่เข้มแข็ง แต่ไม่มีความสามารถพอที่จะดึงคนที่เป็นบัณฑิตมาวางแผนปฏิรูป

ในบรรดาคณะรัฐมนตรี หรือนักธุรกิจ เจ้าสัวที่มาอยู่เบื้องหลังรัฐบาล จะเป็นตัวช่วยปฏิรูปได้หรือไม่

ไม่ได้ เจ้าสัวพวกนั้นเป็นนักธุรกิจที่ผูกขาดตัดตอน และมุ่งจะทำประโยชน์ให้กับธุรกิจของตัวเท่านั้น ไม่ได้เป็นบัณฑิต เพราะบัณฑิตจะต้องเป็นคนที่มีอุดมคติ คือคนอย่างอาจารย์ป๋วย อาจารย์ปรีดี พนมยงค์

ขณะนี้ คสช.นับถอยหลังลงจากอำนาจ จะลงอย่างไรไม่ให้ถูกเสือแว้งกัด

ทางลงของ คสช.คงลงไปตามโรดแมป คงไม่มีอะไรที่จะไปเปลี่ยนแปลงได้ เพราะแรงกดดันจากต่างประเทศ และกระแสที่คณะทหารไม่ทำการปฏิรูปประเทศหรือให้ประเทศชาติดีขึ้นเลย มันก็เป็นกระแสที่ประชาชนปล่อยวาง ก็เป็นไปตามโรดแมป ถ้า คสช.ไปตามโรดแมปก็จะไม่มีเหตุการณ์อะไรที่กระทบทหาร นอกจากการทุจริต คอร์รัปชั่น หรือความพยายามสืบทอดอำนาจเท่านั้น จะทำให้ คสช.เจอสภาพเหมือน รสช. หรือสมัยจอมพลถนอม (กิตติขจร) จอมพลประภาส (จารุเสถียร) เจอ

การให้ ส.ว.สรรหา หรือมีคณะยุทธศาสตร์ชาติคุมรัฐบาลเลือกตั้ง 20 ปี มองว่าเจตนาเป็นการสืบทอดอำนาจหรือไม่

มองอย่างนั้นได้ แต่ คสช.มีเหตุผลของตัวเองว่า ตัวแปรหรือพลังของฝ่ายระบอบทักษิณยังคงอยู่ เป็นตัวแปรที่ปฏิเสธไม่ได้ แม้คุณทักษิณจะอยู่ต่างประเทศ เพราะ 1.คุณทักษิณมีสตางค์ 2.มีนักการเมืองและมีประชาชนจำนวนหนึ่งหนุนหลังอยู่ 3.มีเจตจำนงทางการเมืองที่อยากกลับเข้ามามีอำนาจ ไม่ได้หมายถึงต้องเป็นนายกฯ แต่ต้องการมีอำนาจ 4.คุณทักษิณพะวงในสิ่งที่รัฐบาลยิ่งลักษณ์ ชินวัตรทำไว้ แล้วคณะทหารจะจัดการในเรื่องจำนำข้าว หรือ กรณีปล่อยกู้ธนาคารกรุงไทย ว่าน้องสาวกับลูกชายอาจจะโดนคดี และยังแถมอาจถูกยึดทรัพย์ คุณทักษิณพะวงเรื่องนี้

ลองคิดดูสิ ถ้ามีเลือกตั้งวันนี้เครือข่ายคุณทักษิณจะชนะเลือกตั้งใช่หรือไม่  ใครๆก็รู้ เราไม่สามารถก้าวข้ามพ้นคุณทักษิณ เพราะคุณทักษิณยังเคลื่อนไหวทางการเมือง ใช้วิธีออกมาบอกกับผู้สื่อข่าวทั่วโลกว่า คสช.ต้องทำตามโรดแมป ขณะเดียวกันก็วิจารณ์ร่างรัฐธรรมนูญไปด้วย เพราะร่างรัฐธรรมนูญฉบับนี้เป็นฉบับต้านโกง จึงได้จำกัดบทบาทของนักการเมืองไว้มาก

เกมของคุณทักษิณจะเดินไปอย่างไรต่อไป

คุณทักษิณจะต้องเล่นเกมรัฐธรรมนูญ จึงต้องกำหนดไว้ว่าเกมแรกจะต้องเล่นเกมรัฐธรรมนูญ ว่าจะรับหรือไม่รับรัฐธรรมนูญฉบับนี้ ถ้าไม่รับอะไรจะเกิดขึ้น คสช.อาจจะถือโอกาสอยู่ต่อ ถ้าอยู่ต่อแล้วทำให้ประชาชนออกมาโค่นล้มทหาร คุณทักษิณก็อาจพอใจ แต่ถ้าอยู่ต่อประชาชนไม่ออกมาโค่นล้มทหาร ทหารก็จะอยู่ต่อแล้วการเลือกตั้งไม่เกิด คุณทักษิณก็ต้องพิจารณาว่าจะเล่น เกมรัฐธรรมนูญอย่างไร จะให้ผ่านหรือไม่ผ่าน

ผมคิดว่าคุณทักษิณจะเล่นเกมให้ผ่านรัฐธรรมนูญ ทหารจะได้ถูกบังคับด้วยโรดแมป มีการเลือกตั้ง เมื่อมีการเลือกตั้ง คุณทักษิณก็จะเล่นเกมเลือกตั้งต่อ เช่น ไม่ให้สามารถตั้งรัฐบาลได้ หรือช้าไป แล้วไปเล่นเกมรัฐบาลเป็นรัฐบาลผสม เพราะเครือข่ายคุณทักษิณจะได้คะแนนเสียงในพรรคการเมืองต่าง ๆ แม้คุณมีชัยออกกฎหมายป้องกันในเรื่องนี้อย่างไรก็ตาม แต่เครือข่ายคุณทักษิณจะได้คะแนนมากกว่าพรรคประชาธิปัตย์

แล้วเกมของ คสช.จะให้รัฐธรรมนูญผ่านหรือไม่ผ่านประชามติ

ให้ผ่าน คสช.พยายามจะแก้รัฐธรรมนูญชั่วคราว เพื่อไม่สร้างเงื่อนไขให้คุณทักษิณเล่นเกมรัฐธรรมนูญได้ แล้วดูร่างรัฐธรรมนูญฉบับร่างสุดท้ายของคุณมีชัย ว่าจะปลดล็อกเงื่อนไขไม่ให้คุณทักษิณใช้รัฐธรรมนูญเป็นเกมได้หรือเปล่า แต่ คสช.ก็จะภวังค์ว่ายังไงคุณทักษิณก็จะกลับมาเป็นรัฐบาลผสม คสช.จึงมีความไม่แน่ใจว่าจะปล่อยให้รัฐบาลผสมถูกครอบงำด้วยเครือข่ายคุณทักษิณ จึงได้วางเกมไว้ว่าให้ ส.ว.มาจากการแต่งตั้งทั้งหมด และให้ ส.ว.มาเสนอนายกฯได้ด้วย แล้ววางเกมให้คณะกรมการยุทธศาสตร์แห่งชาติคุม จะให้เป็นประชาธิปไตยครึ่งใบ ทหารต้องการเป็นเงาหรือมีอำนาจอยู่ข้างหลังรัฐบาลที่มาจากการเลือกตั้ง

การอยู่ข้างหลังรัฐบาลเลือกตั้ง อาจหนีไม่พ้นเรื่องการถูกครหาว่าสืบทอดอำนาจ แรงต้านของประชาชนจะมากขนาดไหน

ที่จริงไม่อยากใช้คำว่าสืบทอดอำนาจ อยากใช้คำว่าเป็นความกังวลของทหารและชนชั้นกลาง ว่าเครือข่ายทักษิณจะกลับมามีอำนาจทางการเมือง แม้คนชั้นกลางอาจไม่มีความสุขกับทหารที่ไม่ปฏิรูปประเทศ แต่เขาไม่รู้จะทำอย่างไรที่จะสามารถควบคุมรัฐบาลที่มาจากการเลือกตั้งได้ ดังนั้นกรณีนี้ทหารอาจจะได้ใจชนชั้นกลางที่จะอยู่เป็นเงาเบื้องหลังรัฐบาล ทหารจะตายเรื่องเดียวคือการทุจริต

เท่าที่อ่านร่างรัฐธรรมนูญก็เป็นเรื่องยากเย็นที่จะให้นายกฯมาจากคนนอก หรือนายพลคนหนึ่งในคณะทหาร ซึ่งเป็นความรู้สึกที่สืบทอดอำนาจจริงๆ ซึ่งทหารคงไม่ทำ เพราะมีบทเรียน แต่เป็นเงาและพลังกำกับรัฐบาลอยู่ข้างหลังดีกว่า

ให้มี ส.ว.สรรหาทั้งหมด แปลว่าเป็นการสืบทอดอำนาจทางอ้อมหรือไม่

ทหารกังวลในเรื่องความเปลี่ยนแปลงในระยะเปลี่ยนผ่านการใช้รัฐธรรมนูญด้วยซึ่งเราก็รู้กันอยู่ ทหารก็รู้ คุณมีชัยก็รู้ จึงเอาความกังวลนี้เป็นโจทย์ว่าคณะทหารจะไม่สืบทอดอำนาจแบบเก่า เหมือนสมัย รสช. มาเป็นนายกฯคนนอก แต่เป็นพลังที่กำกับอยู่เบื้องหลัง ผมว่าคนชั้นกลางยอม ยอมเพราะกลัวเครือข่ายทักษิณ อย่าลืมนะ คนชั้นกลางเป็นที่รู้กันในสังคมไทยว่าเป็นคนเปลี่ยนแปลงทางการเมือง เหมือนภาษาที่พูดกันคือคนชนบทเลือกรัฐบาล ชนชั้นกลางในเมืองล้มรัฐบาล ซึ่งเราจะชอบไม่ชอบก็แล้วแต่ แต่ เป็นความจริงในประวัติศาสตร์การเมือง

การที่รัฐบาลไม่สามารถฉุดเศรษฐกิจซึ่งกระทบคนชั้นกลางให้ดีขึ้นได้ จะเป็นแรงเหวี่ยงให้คนชั้นกลางไม่พอใจ คสช.หรือไม่

ภาวะเศรษฐกิจเป็นกระแสตกต่ำทั่วโลก ทำให้สังคมหวานอมขมกลืนไปได้ จึงบอกว่าคอร์รัปชั่นกับสืบทอดอำนาจโดยตรงให้นายพล ของ คสช.มาเป็นนายกฯ จะทำร้ายทหารได้ แต่ถ้าดูเงื่อนไขแล้วมันยากมาก ดังนั้นตัวคำตอบมาจาก ส.ว.ที่มาจากการแต่งตั้งมากกว่า และมีความเคลื่อนไหวของกลุ่มคนที่อยู่ใน สนช. สภาขับเคลื่อนการปฏิรูปประเทศ สภาปฏิรูปแห่งชาติ คิดดูพวกนี้มีคนจำนวนเท่าไหร่ 600-700 คน อยากมีตำแหน่งใช่ไหม กลุ่มคนพวกนี้กำลังเคลื่อนไหวว่า ถ้าไม่แต่งตั้งกันแล้วร่วมสู้กันมาคณะทหารจะเอาอะไรควบคุมรัฐบาลเลือกตั้งล่ะ การวิ่งเต้นของคน 3 กลุ่มจึงเกิดขึ้น บวกกับความกังวลของทหาร

ขณะนี้ผู้มีอำนาจใน คสช.อาจจะให้เขียนรัฐธรรมนูญให้ ส.ว.มาจากการแต่งตั้ง คิดว่าอาจารย์มีชัยจะยอมหรือไม่

ถ้าดูพฤติกรรมของอาจารย์มีชัยตั้งแต่อดีต อาจารย์มีชัยเป็นคนผ่อนสั้นผ่อนยาว ถึงได้อยู่มาถึงปัจจุบัน แต่ไม่แน่ใจว่ารัฐธรรมนูญฉบับนี้จะเป็นรัฐธรรมนูญฉบับสุดท้ายที่อาจารย์มีชัยมีส่วนในการเขียน อาจารย์มีชัยจะตามใจทหารและผู้ที่อยู่ในสภาต่าง ๆ หรือไม่ จะยอมผ่อนไปจนสุดคือให้มี ส.ว.มาจากการแต่งตั้งหรือไม่ ผมหวังว่าอาจารย์มีชัยไม่น่าจะไปถึงตรงนั้น

ยังเชื่อโรดแมปเลือกตั้งปี"60 หรือไม่

คิดว่าถ้าขยับเร็วไม่เป็นอะไร แต่ขยับเกินปี"60 ไปนั้นยาก เพราะ 1.การเมืองระหว่างประเทศก็กดดัน2.นักการเมืองในประเทศที่ออกมาเย้ว ๆ ว่านั่นว่านี่เรื่องรัฐธรรมนูญต้องการทั้งนั้น 3.สังคมไทยก็บีบ แม้สังคมไทยกังวลเรื่องคุณทักษิณ แต่สังคมไทยรู้สึกว่าทหารไม่ทำปฏิรูป ความหวังที่จะปฏิรูปประเทศมันเลือนรางไปแล้ว จะต้องเกิดวิกฤตใหญ่อีกครั้ง การปฏิรูปประเทศถึงจะเกิด

ผมจึงเสียดายที่ คสช.ไม่อาศัยการเข้ามามีอำนาจโดยการหนุนหลังของประชาชนที่ต้องการขจัดระบอบทักษิณแล้วทำการปฏิรูปประเทศ