ศาลจังหวัดคืออะไร? ทำไมจึงต้องเรียกศาลจังหวัด ทั้งๆที่เป็นอำเภอ มาดูคำตอบกัน
"ศาลจังหวัด"
เป็นศาลยุติธรรมชั้นต้นที่ตั้งประจำในแต่ละจังหวัดหรือในบางอำเภอ มีเขตอำนาจศาลตามที่พระราชบัญญัติจัดตั้งศาลจังหวัดนั้นได้กำหนดไว้ มีอำนาจพิจารณาพิพากษาคดีแพ่งและคดีอาญาทั้งปวงที่มิได้อยู่ในอำนาจของศาลยุติธรรมอื่น ในกรณีที่มีการยื่นฟ้องคดีต่อศาลจังหวัด และคดีนั้นเกิดขึ้นในเขตของศาลแขวงและอยู่ในอำนาจของศาลแขวง ศาลจังหวัดนั้นต้องมีคำสั่งโอนคดีไปยังศาลแขวงที่มีเขตอำนาจ
"อำนาจเขตศาล"
ศาลจังหวัด หมายถึง ศาลประเภทหนึ่งเท่านั้น มิได้หมายความตามภูมิศาสตร์ที่ตั้ง เช่น ศาลจังหวัดชัยบาดาล ซึ่งตั้งอยู่ในอำเภอชัยบาดาล มีเขตอำนาจศาลตามที่พระราบัญญัติจัดตั้งศาลนั้นกำหนดขึ้น โดยไม่ได้กำหนดให้อำเภอชัยบาดาลมีฐานะ
เป็นจังหวัดแต่อย่างใด และมิได้หมายความตามภูมิศาสตร์ที่ตั้ง ในจังหวัดหนึ่งอาจมีศาลจังหวัดมากกว่า 1 ศาล เนื่องจากบางจังหวัดมีพื้นที่กว้าง หรือบางท้องที่อยู่ห่างไกลจากเขตอำเภอเมืองเป็นอย่างมาก จึงต้องจัดตั้งศาลจังหวัดขึ้น เพื่ออำนวยความสะดวกแก่ประชาชนในการติดต่อราชการ และการดำเนินการที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการยุติธรรมในชั้นศาล
รายชื่อศาลจังหวัดที่มิได้ตั้งตามเขตจังหวัด
"ศาลจังหวัดที่ตั้งตามเขตเมืองในอดีต"
1.ศาลจังหวัดสวรรคโลก (จังหวัดสุโขทัย) เดิมคือ ศาลเมืองสวรรคโลก
2.ศาลจังหวัดกบินทร์บุรี (จังหวัดปราจีนบุรี) เดิมคือ ศาลเมืองกบินทร์บุรี
3. ศาลจังหวัดหล่มสัก (จังหวัดเพชรบูรณ์) เดิมคือ ศาลเมืองหล่มสัก
4.ศาลจังหวัดธัญบุรี (จังหวัดปทุมธานี) เดิมคือ ศาลเมืองธัญบุรี
"ศาลจังหวัดที่มิได้ตั้งตามเขตจังหวัด หรือเขตเมืองเดิม"
1.ศาลจังหวัดปากพนัง (จังหวัดนครศรีธรรมราช) เป็นศาลจังหวัดแห่งแรกที่มิได้จัดตั้งตามเขตจังหวัด เมื่อวันที่ 23 กรกฎาคม พ.ศ. 2448
2.ศาลจังหวัดแม่สะเรียง (จังหวัดแม่ฮ่องสอน)
3.ศาลจังหวัดแม่สอด (จังหวัดตาก)
4.ศาลจังหวัดตะกั่วป่า (จังหวัดพังงา)
5.ศาลจังหวัดหลังสวน (จังหวัดชุมพร)
6. ศาลจังหวัดเบตง (จังหวัดยะลา)
7.ศาลจังหวัดภูเขียว (จังหวัดชัยภูมิ)
8.ศาลจังหวัดไชยา (จังหวัดสุราษฎร์ธานี)
9.ศาลจังหวัดทุ่งสง (จังหวัดนครศรีธรรมราช)
10.ศาลจังหวัดฝาง (จังหวัดเชียงใหม่)
11.ศาลจังหวัดสีคิ้ว (จังหวัดนครราชสีมา)
12. ศาลจังหวัดพล (จังหวัดขอนแก่น)
13.ศาลจังหวัดบัวใหญ่ (จังหวัดนครราชสีมา)
14.ศาลจังหวัดสว่างแดนดิน (จังหวัดสกลนคร)
15.ศาลจังหวัดนางรอง (จังหวัดบุรีรัมย์)
16.ศาลจังหวัดพัทยา (อำเภอบางละมุง จังหวัดชลบุรี)
17.ศาลจังหวัดชัยบาดาล (จังหวัดลพบุรี)
18.ศาลจังหวัดเทิง (จังหวัดเชียงราย)
19.ศาลจังหวัดรัตนบุรี (จังหวัดสุรินทร์)
20. ศาลจังหวัดนาทวี (จังหวัดสงขลา)
21.ศาลจังหวัดกันทรลักษ์ (จังหวัดศรีสะเกษ)
22. ศาลจังหวัดเดชอุดม (จังหวัดอุบลราชธานี)
23.ศาลจังหวัดเกาะสมุย (จังหวัดสุราษฎร์ธานี)
24.ศาลจังหวัดทองผาภูมิ (จังหวัดกาญจนบุรี)
25.ศาลจังหวัดชุมแพ (จังหวัดขอนแก่น)
26. ศาลจังหวัดเชียงคำ (จังหวัดพะเยา)
27.ศาลจังหวัดหล่มสัก (จังหวัดเพชรบูรณ์)
28.ศาลจังหวัดวิเชียรบุรี (จังหวัดเพชรบูรณ์)
29.ศาลจังหวัดเวียงสระ (จังหวัดสุราษฎร์ธานี)
30.ศาลจังหวัดพิมาย (จังหวัดนครราชสีมา)
31.ศาลจังหวัดหัวหิน (จังหวัดประจวบคีรีขันธ์)
32.ศาลจังหวัดฮอด (จังหวัดเชียงใหม่)
33.ศาลจังหวัดพระประแดง (จังหวัดสมุทรปราการ)
34.ศาลจังหวัดมีนบุรี (กรุงเทพมหานคร)
35.ศาลจังหวัดพระโขนง (กรุงเทพมหานคร)
36.ศาลจังหวัดตลิ่งชัน (กรุงเทพมหานคร)