7 แนวคิดในการออกแบบบ้านเพื่อผู้สูงอายุ
ปัจจุบันโลกเรามีแนวโน้มที่ผู้สูงอายุมีอัตราเพิ่มมาก ขึ้นเรื่อยๆ เพราะเรามีวิวัฒนาการทางการแพทย์ที่ก้าวหน้าขึ้น ดังนั้นจึงต้องมีความจำเป็นในการพึ่งพาตัวเองมากขึ้น ทำให้มีแนวคิดในการออกแบบผลิตภัณฑ์เพื่อเน้นความเท่าเทียมของบุคคลทุกคน จะช่วยลดความแปลกแยก และสามารถช่วยเหลือพึ่งพาตัวเองได้ ซึ่งแนวคิดนี้ได้ถูกนำไปต่อยอดและใช้ในการออกแบบบ้านโดยอิงเกณฑ์ออกแบบดัง ต่อไปนี้
1.ทางเข้าบ้าน ควรออกแบบบ้านให้มีทางลาดชันมีความกว้างไม่น้อยกว่า 90 ซม. และความลาดชันไม่น้อยกว่า 1:12 มีการแยกสีให้แตกต่างกับผนังกันตก และควรหลีกเลี่ยงการใช้พรมเพราะเป็นอุปสรรคต่อรถเข็น
2.ประตู ควรมีช่องเปิดสุทธิกว้างไม่น้อยกว่า 90 ซม. มีพื้นที่ว่างตอนหน้าและหลังให้เพียงพอสำหรับการสัญจรของรถเข็น ในกรณีที่ประตูเป็นแบบบานเปิดผลักเข้าออก ที่เปิดปิดประตูควรเป็นแบบก้านโยก ประตูที่ดีสำหรับคนทุกกลุ่มควรเป็นบานเลื่อน
3.เคาน์เตอร์ต่างๆ ในห้องครัว ต้องมีความสูงและความลึกที่เหมาะสม เอื้อให้ทุกคนสามารถทำอาหารร่วมกันได้ เคาน์เตอร์ที่ดีต้องสูง 75 ซม.เพื่อให้พอดีกับระดับรถเข็น มีที่ว่างตอนล่างสุทธิ 60 ซม. และมีความลึกไม่น้อยกว่า 40 ซม.
4.สำหรับห้องอาหาร ควรมีพื้นที่กว้างและด้านล่างของโต๊ะอาหารต้องโล่ง ให้ผู้สูงอายุที่นั่งรถเข็นสามารถร่วมรับประทานอาหารกับสมาชิกในครอบครัวได้ รวมทั้งห้องนั่งเล่นต้องคำนึงถึงความสูงของที่นั่ง ตู้ ชั้นวางของต่างๆ ควรจัดให้ทุกคนสามารถเข้าถึงได้ เน้นให้มีแสงสว่างและอากาศถ่ายเท
5.ส่วนห้องนอน การติดตั้งปลั๊กไฟและสวิตช์ควรมีความสูง 90 ซม. มีสัญญาณฉุกเฉินเพื่อขอความช่วยเหลือใกล้หัวเตียง และมีไฟใต้เตียงสำหรับเปิดตอนกลางคืนเพื่อนำทางสู่ห้องน้ำ ตู้เสื้อผ้าควรมีความสูงของราวและความลึกที่ทุกคนใช้ได้อย่างสะดวก โต๊ะเครื่องแป้งต้องมีที่โล่งด้านล่างสูง 60 ซม.เพื่อให้ผู้สูงอายุที่นั่งรถเข็นใช้งานได้สะดวก
6.ห้องน้ำเป็นจุดสำคัญของบ้าน เพราะมีผู้สูงอายุจำนวนมากประสบอุบัติเหตุในห้องน้ำอยู่เป็นประจำ เริ่มต้นที่ประตูห้องน้ำควรเป็นบานเลื่อน เลี่ยงทำธรณีประตู เลือกวัสดุที่ไม่ลื่น และมีพื้นที่เพียงพอให้รถเข็นหมุนได้ ระยะที่เหมาะสมคือเส้นผ่าศูนย์กลาง 150 ซม. เอื้อให้รถเข็นหมุนกลับได้ มีราวจับบริเวณโถส้วม ที่อาบน้ำหรืออ่างอาบน้ำติดตั้งสูงจากพื้น 70-80 ซม. อ่างล้างมือควรมีความสูงจากพื้นถึงขอบอ่าง 75-80 ซม. เป็นอ่างล้างมือแบบแขวนหรือแบบเคาน์เตอร์โปร่งเพื่อให้รถเข็นสอดเข้าไปได้ ก๊อกน้ำควรเป็นคันโยก มีสัญญาณฉุกเฉินเพื่อขอความช่วยเหลือบริเวณโถส้วม ปุ่มกดควรมีสีแดง
7.บริเวณบ้าน ควรจัดให้มีพื้นที่สำหรับวางกระถางต้นไม้ เพื่อให้ผู้สูงอายุหรือผู้พิการมีกิจกรรมคลายเหงา และเป็นการสร้างบรรยากาศที่สดชื่นให้กับบ้าน เลือกสีโทนร้อนเพื่อสร้างบรรยากาศที่ดี และหลีกเลี่ยงสีโทนเย็น เช่น สีฟ้า สีม่วง สีเทา สีเขียว เพราะไม่เหมาะกับคนสูงอายุที่มีปัญหาสายตาพร่ามัว