นานมาแล้วมีเศรษฐีผู้ใจบุญท่านหนึ่ง…แก่ชอบทำบุญเป็นชีวิตจิตใจ…ขอให้ได้ทำบุญแก่จะทำทุกอย่าง…คนอีสานเว้าไว้ว่า “แฮงให้ แฮงรวย แฮงให้ แฮงได้หลาย” แฮงให้แฮงรวยแฮงให้แฮงใดหลาย คือ ได้หลายเพราะคนตอบแทนกับการให้ของเรา รวมคือรวยน้ำใจไปไหนคนรักคนอารีย์กับไมยตรีจิตของเรา…สรรพสิ่งทั้งหลายธรรมชาติให้มาย่อมขึ้นอยู่กับเหตุและปัจจัยทั้งหลาย…เศรษฐีผู้ใจบุญมีลูกชายคนเดียว…ไม่เอาถ่าน…ไม่เอาแก๊ช…ไม่เอาอะไรทั้งนั้น…ลูกเมียก็ไม่มี….ลูกชายเศรษฐี…เอาอย่างเดียวคือ กินเหล้า…กินแล้วก็กิน…กินจนติด….เพื่อนฝูงก็มาก…เพราะรวย..มีเงิน..เลี้ยงคนอื่น..เพื่อต้องการความเป็นเพื่อนแค่นั้นเอง…เพื่อนทั้งหลายก็หลอกกินฟรีไปวันๆ….หลายปีต่อมา….เศรษฐีใจบุญตายลง….ลูกชายเศรษฐี…เป็นผู้รับมรดกแต่เพียงผู้เดียว….เขาไม่สนใจการบริหาร…ไม่รู้จักรักษาทรัพย์ที่พ่อแม่ให้ไว้….ดื่มกินจนเมามาย….ไม่นาน…ฐานะความเป็นอยู่ของเขาก็จนลง….ไม่มีที่อยู่อาศัย…ขอทานเขากินไปวันๆ…..ความทุกข์ยากอย่างแสนสาหัสเริ่มเข้ามาแทนที่….เขาไปหาเพื่อนที่ไหน…ก็ไม่มีใครให้กิน…ความทุกขเวทนามีมากยิ่งขึ้น….ด้วยเดชะบุญกุศลของเศรษฐีผู้ใจบุญที่ตายไปแล้ว…จึงได้ไปเกิดเป็นเทวดาผู้ใหญ่ในสวรรค์….ด้วยความเป็นห่วงลูก…จึงใช้ตาทิพย์..มองมายังพื้นโลก..เห็นลูกชายของตน….ได้รับทุกขเวทนายิ่งนัก…หัวอกผู้เป็นพ่อให้สลดหดหู่ยิ่ง..ด้วยความเป็นห่วงลูก…เทวดาผู้เป็นใหญ่นั้น..จึงได้ลงมาหาลูกตน..สอนให้ลูกรู้จักทำมาหากิน…ให้รู้จักประหยัดเมื่อมีเงิน…ลูกชายเมื่อฟังแล้วก็รับปากว่า…จะกลับตัวเป็นคนดี…จะเลิกเหล้าเด็ดขาด…เขาบอกกับเทวดาผู้เป็นใหญ่ซึ่งเป็นพ่อของเขาว่า..เขาจะเริ่มต้นอย่างไร…เขาไม่มีทุกรอนอะไร…เทวดาผู้เป็นพ่อจึงส่งหม้อดินให้เขาใบหนึ่ง…แล้วบอกว่า…เจ้าจงรักษาหม้อดินนี้ให้ดี…หากเจ้าต้องการเงินทอง..เจ้าก็เอามือล้วงเข้าไปหยิบมาใช้ได้ดั่งใจคิด…แต่มีข้อแม้ว่าอย่าทำแตก…ลูกชายเศรษฐีก็รับคำพ่อ…..เช้าของวันรุ่งขึ้น…ลูกชายเศรษฐีขี้เหล้า…ก็เอามือล้วงดูว่าที่พ่อบอกนั้นจะจริงหรือเปล่า….เป็นที่อัศจรรย์ยิ่งนัก…มีน่าเชื่อมือเขาสัมผัสกับเงินทองมากมาย…เขาอดเหล้าได้เพียงครึงวันเท่านั้น…ก็ลืมคำพ่อที่สั่งสอนเสียสิ้น…เขากลับมาดื่มกินอย่างหนัก…วันหนึ่ง…เขากินเหล้าแล้วก็เดินทางไปหาเพื่อน…ระหว่างทาง..เขานึกสนุกขึ้นมา…จึงได้โยนหม้อขึ้นสูงๆ..แล้วก็วิ่งไปรับ…ปากก็พูดว่า “โอะๆ…โอะ…โอะล่วง”….พอรับหม้อได้เขาก็โยนใหม่..แล้วก็วิ่งไปรับ…ปากก็พูดว่า “โอะๆ…โอะ…โอะล่วง”….เขาทำอย่างนี้ไปเรื่อยๆ..ในระหว่างเดินทาง…แล้วก็วิ่งไปรับ…ปากก็พูดว่า “โอะๆ…โอะ…โอะล่วง”….คราวนี้หม้อในมือเขาเกิดล่วงจริงๆ…หม้อใบนั้นจึงแตก….ขี้เหล้าตกใจมาก…เขาคิดถึงคำพ่อที่บอกไว้…เขารู้สึกเสียใจในการกระทำของตัวเองมาก…เขาไม่มีโอกาสอีกแล้วในชีวิตนี้…เขาไม่ได้ล้วงเงินทองในหม้อเก็บไว้เพื่อ..ไว้ใช้จ่ายในวันข้างหน้าเลย…เขาไม่ได้เก็บเงินไว้เพื่อเป็นค่ารักษาพยาบานตนเองเลย…เขาไม่มีเงินสำรองอะไรทั้งสิ้น…หมดแล้วทุกอย่าง……………………นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า…….เมื่อมีชีวิตได้เกิดมาเป็นคนแล้ว…ถือว่าเราชนะแล้ว…คนเป็นกอบความดีด้วยใจ…ผลจะเกิดสุข…อย่างน้อยๆเราก็อยู่นอกคุกแหละ…เพราะคนติดคุกถือว่าตกนรกทั้งเป็น…ขี้เหล้าที่เมามาย…ย่อมไม่มีปัญญารักษาทรัพย์ของตนเอง…ดื่มกินแต่พอควร…ไม่ถึงกับงมงาย..เล่นอะไรก็แต่พอควร…อย่าเล่นจนของเสีย…สุดท้ายเกิดเป็นลูกไม่ควรทำให้พ่อแม่เสียใจอย่างเด็ดขาด…อศุกลกรรมที่ทำกับพ่อแม่ไม่มีสิ่งที่จะมาลบล้างได้..อย่าทำให้พ่อแม่ต้องเสียใจ…คำขอโทษ..คำขอบคุณที่กล่าวกับพ่อกับแม่…ดียิ่งกว่าเงินทองที่ให้…หากมีทั้งสองอย่าง…จะเป็นสิ่งวิเศษสุด…ท่านอยากดื่มกินอะไรหาให้..ไม่ใช่ท่านตายแล้ว..จะไปเคาะโลงศพ…หาข้าวให้กิน….ถึงตอนนั้นจะมีประโยชน์อะไร……….พ่อใหญ่หนู แม่ใหญ่เหรียญ
