โดฟ จัดเสวนา “เพราะว่าคุณสวยกว่าที่คุณคิด”

โดฟ จัดเสวนา “เพราะว่าคุณสวยกว่าที่คุณคิด”

ชวนนักจิตวิทยา ตัวแทนคนดังร่วมถกประเด็นความงามในแบบตนเองของผู้หญิง

หลังโดฟเผยผลวิจัย พบผู้หญิงไทยเพียง 1% กล้าพูดว่าตนเองสวยและดูดี

เป็นเรื่องน่าสนใจเมื่อผลการวิจัยชุดล่าสุดจาก “โดฟ” แบรนด์ที่เชื่อในความงามตามแบบฉบับของตนเองของผู้หญิง ที่ได้ไปสำรวจผู้หญิงทั่วภูมิภาครวมทั้งผู้หญิงในประเทศไทย พบว่ามีเพียง 1% ของผู้หญิงไทยที่เท่านั้นที่กล้ายอมรับว่าตนเองสวยและดูดี นั่นหมายความได้อย่างเดียวว่า มีผู้หญิงไทยมากถึง 99% ที่มีความไม่มั่นใจที่จะพูดถึงความสวยของตนเอง จึงเป็นที่มาให้โดฟจัดงานเสวนาในชื่อ “เพราะว่าคุณสวยกว่าที่คุณคิด” เพื่อเปิดโอกาสให้ทุกคนได้มาร่วมกันพูดคุยและเสนอความคิดเห็นกันในประเด็นนี้กันอย่างเต็มที่ 

คุณวรรณิภา ภักดีบุตร รองประธานกรรมการบริหารด้านการตลาดผลิตภัณฑ์ความงาม กลุ่มบริษัท ยูนิลีเวอร์ ประเทศไทย เริ่มเปิดประเด็นถึงงานวิจัยของโดฟก่อนว่า “สิ่งสำคัญที่ทำลายความเชื่อมั่นในเรื่องรูปลักษณ์ภายนอกของผู้หญิงก็คือ คำวิจารณ์ของตนเอง* เพราะจากการสำรวจผู้หญิงของโดฟในหัวข้อ “ทัศนคติและมุมมองเกี่ยวกับความสวยงามและความมั่นใจ” พบว่า ผู้หญิงไทยถึง 66% มีความกดดันและกังวลในรูปลักษณ์ภายนอกของตนเอง และแม้ว่าผู้หญิงไทยจะใช้เวลาในการดูแลเรื่องความงามในแต่ละวันนานถึง 24 นาที ซึ่งมากกว่าค่าเฉลี่ยของผู้หญิงทั่วเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ที่ใช้เวลาราว 19 นาที แต่ปัจจุบันมีเพียง 1% ของผู้หญิงไทยที่มีความมั่นใจในความสวยงามของตนเองและกล้านิยามว่าตนเองดูดี ซึ่งเป็นอัตราส่วนที่น้อยที่สุดในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (ค่าเฉลี่ย 3%) และน้อยกว่าค่าเฉลี่ยของผู้หญิงทั่วโลกที่ 4%** ทั้งนี้ ผู้หญิงไทยส่วนมากจะมองว่าตนเองหน้าตาธรรมดา ไม่ได้มีความโดดเด่นและดูดี ซึ่งอันที่จริง ค่อนข้างขัดแย้งกับคำตอบของกลุ่มตัวอย่างถึง 79% ที่เชื่อว่าผู้หญิงทุกคนล้วนมีความงามในแบบของตนเอง ซึ่งโดฟเล็งเห็นว่าความมั่นใจในความงามของรูปลักษณ์ภายนอกเป็นประเด็นที่มีความสำคัญเนื่องจากผู้หญิงไทยถึงร้อยละ 79 เผยว่าความพอใจในความงามของตนเองทำให้ผู้หญิงมีความสุขมากขึ้น โดยเป็นอัตราส่วนที่สูงยิ่งกว่าความสุขจากการประสบความสำเร็จในหน้าที่การงานและการมีความมั่นคงทางการเงิน”

คุณสุทิพา ปัญญามหาทรัพย์ ผู้อำนวยการฝ่ายพัฒนาการตลาดผลิตภัณฑ์เส้นผมและทันตผลิตภัณฑ์ กล่าวเพิ่มเติม“ตัวอย่างที่เห็นได้ชัดคือ คลิปวีดีโอ Dove Real Beauty Sketch ที่กำลังเป็นที่พูดถึงอย่างกว้างขวางและมียอดชมถึง 50 ล้านครั้งใน YouTube ซึ่งถ่ายทอดเรื่องเรื่องของกิล ซาโมรา นักวาดภาพผู้ต้องสงสัยมืออาชีพเอฟบีไอ ที่สเกตช์ภาพจากคำบอกเล่าการบรรยายถึงหน้าตาของตนเองของผู้หญิงหลายๆ คน เปรียบเทียบกับภาพสเกตช์ของผู้หญิงเหล่านั้นจากการบรรยายรูปลักษณ์ภายนอกโดยคนอื่น ซึ่งผลลัพธ์ที่น่าตกใจคือภาพสเกตช์จากคำบรรยายโดยบุคคลอื่นออกมาดูดีกว่าภาพสเกตช์ที่ผู้หญิงอธิบายตนเองแทบทุกภาพ ตอกย้ำผลลัพธ์ของการสำรวจของโดฟที่ว่าผู้หญิงมักเห็นคุณค่าความงามของตนเองน้อยกว่าที่เป็นจริง”

พญ.อัมพร เบญจพลพิทักษ์ ผู้อำนวยการสำนักพัฒนาสุขภาพจิต กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข ให้ความเห็นในฐานะผู้เชี่ยวชาญด้านจิตวิทยาว่า “ผู้หญิงมีแนวโน้มขาดความมั่นใจมากกว่าผู้ชายเพราะค่านิยมของสังคมกำหนดคุณค่าของผู้หญิงที่ความสวย ตรงข้ามกับผู้ชายที่ถูกกำหนดคุณค่าที่ความสามารถ โดยผู้หญิงมีแนวโน้มที่จะให้ความสำคัญกับเรื่องความสวยงามมากกว่าเรื่องความสำเร็จจากหน้าที่การงานและฐานะทางการเงิน เนื่องจากการเรียนรู้ที่ว่าความสำเร็จในชีวิตผู้หญิงมักมีเรื่องความสวยงามมาเกี่ยวข้อง อาทิ หากมีความสามารถใกล้เคียงกัน ผู้หญิงที่สวยกว่ามักจะได้รับโอกาสที่ดีกว่าผู้หญิงที่ไม่สวย ดังนั้น เมื่อบวกกับการที่ผู้หญิงเป็นเพศที่มีความคาดหวังต่อตนเองสูงทำให้ผู้หญิงมักจะประเมินคุณค่าความงามของตนเองต่ำกว่าเมื่อผู้อื่นประเมินให้เรา ผลกระทบจากความคาดหวังว่าฉันต้องสวย ทำให้ผู้หญิงรู้สึกว่าฉันควรจะสวย แล้วชักนำผู้หญิงไปสู่ภาวะวิตกกังวลและขาดความเชื่อมั่นในตนเองในที่สุด 

นอกจากนั้นกระแสในโลกปัจจุบันส่งอิทธิพลต่อผู้หญิงจำนวนมาก จนทำให้ผู้หญิงขาดความมั่นใจ โดยเฉพาะกระแสในเรื่องของความงาม เครื่องสำอาง และศัลยกรรม ซึ่งทำให้ผู้หญิงเราเกิดความรู้สึกต้องการที่จะดูดีมากเพิ่มขึ้นไปอีก ยิ่งไปกว่านั้นผู้หญิงไทยโดนปลูกฝังในความคิดมาโดยตลอดว่าอย่าชมตัวเองมาก เช่นเวลาคนชมให้พูดว่าไม่จริงหรอก ในขณะที่ฝรั่งให้ตอบว่าขอบคุณ สิ่งเหล่านี้ทำให้ผู้หญิงเราขาดความมั่นใจ ชอบเปรียบเทียบตนเองกับคนอื่นที่ดีกว่าแล้วคอยตำหนิตัวเอง บางรายอาจมีอาการเสพติดศัลยกรรม หรือ เกิดปัญหาทางจิตใจต่าง ๆ เช่น Body Dysmorphic Disorder และโรคกลัวอ้วน หรือ Bulimia และ Anorexia”

“สำหรับการสร้างความมั่นใจในผู้หญิง ในทางจิตวิทยาสามารถพัฒนาได้ด้วยทั้งจากปัจจัยภายในและปัจจัยภายนอก สำหรับปัจจัยภายในนั้น แม้ว่า คนที่มีรูปลักษณ์ภายนอกสวยงามและมีความสมบูรณ์ในทุกส่วนจะมีแนวโน้มที่จะมั่นใจมากกว่า แต่หากเรามีโครงสร้างทางความคิดเป็นบวกคือมองเห็นคุณค่าและข้อเด่นของตนเอง และมีวัยวุฒิเพิ่มขึ้น ก็สามารถสร้างเสน่ห์จากความมั่นใจได้ โดยวิธีที่นิยมคือ Positive Self Talk หรือการฝึกมองคุณค่าของตนเอง โดยพูดถึงข้อดีของตนเองวันละ 3 ครั้ง รวมทั้งการรับฟังความคิดเห็นจากบุคคลที่เราไว้ใจได้และสร้างเป้าหมายให้กับตนเองในสิ่งที่ถนัดก็จะช่วยให้เราสามารถสร้างความมั่นใจจากภายใน ส่วนปัจจัยภายนอกที่เกิดจากครอบครัว เพื่อน สังคม และสื่อมวลชนนั้น สิ่งที่สามารถทำได้คือรู้จักให้กำลังใจและชื่นชมคนในครอบครัวและบุคคลรอบตัว เพื่อหล่อหลอมให้คนใกล้ชิดมีพลังคิดบวกและเห็นคุณค่าในตนเอง” พญ.อัมพร ให้ข้อเสนอแนะ

ไปที่ความเห็นของแขกรับเชิญในงานเสวนาครั้งนี้กันบ้าง เริ่มจากกาละแมร์ พัชรศรี เบญจมาศ ผู้ประกาศข่าวสาวสุดมั่นที่บอกว่า “ฟังงานวิจัยของโดฟที่บอกว่า มีผู้หญิงไทยแค่ 1% ที่กล้าบอกว่า ตัวเองสวยและดูดี แมร์มาคิดดูแล้วผลวิจัยนี้อาจจะสะท้อนเหตุการณ์จริงบางอย่างในสังคมเราสมัยนี้ เช่น ก่อนที่ผู้หญิงจะอัพรูปขึ้นเฟซบุ๊คหรืออินสตาแกรม พวกเธอจะต้องสวยด้วยแอพลิเคชั่นแต่งรูปก่อน ก็เป็นไปได้ว่าลึกๆ 

ผู้หญิงเราอยากจะให้คนมากด Like และคอมเมนต์ชมเรา ซึ่งจะทำให้เรารู้สึกดีและมั่นใจมากขึ้น สำหรับแมร์ แมร์ยอมรับว่าแมร์ไม่ใช่คนสวยตามแบบฉบับไทยนิยม แล้วก็เคยเป็น 1 ใน 99% ที่ไม่มั่นใจในตนเอง แต่หลังจากที่แมร์หันมาเชื่อว่าว่าเสน่ห์ของแต่ละคนมาจากการเป็นตัวของตัวเองและมั่นใจที่จะพูดว่าเราสวยในแบบของเรา ทำให้แมร์กลับมามองว่าความแตกต่างคือพลังในการสร้างความโดดเด่นเฉพาะตัวให้กับแต่ละคน แมร์อยากให้ผู้หญิงหันมานับถือตัวเองให้มากขึ้น อาจเริ่มจากหากิจกรรมที่ทำแล้วส่งเสริมความสามารถของตนเองก็จะทำให้มั่นใจในความงามของตนเองจากภายใน และจะช่วยให้เราดูมีเสน่ห์มาถึงภายนอก  แมร์มองว่าอย่าเอาความสวยของเราแขวนไว้บนความพอใจของคนอื่น และต้องบอกตัวเองให้ได้ว่าเราก็มีดีในแบบของเรา ความสวยต้องมีวันพอ เมื่อเราพอใจเราก็จะสวย”

ส่วนคุณหมอโอ๊ค-สมิทธิ์ อารยะสกุล คุณหมอหนุ่มรูปหล่อหน้าใสที่มีคนรู้ใจเป็นสาวสุดเปรี้ยวแห่งวงการบันเทิง เปิดประเด็นอย่างน่าสนใจว่า “หน้าแรกจากตำราเรียนแพทย์ด้านความงามของผมสอนว่า “Beauty is in the eye of beholder หรือสวยหรือไม่ใช้ใจดู ดังนั้นผมจึงคิดเสมอว่าแม้แต่แพทย์ด้านความงามก็ไม่มีสิทธิ์มาตัดสินได้ว่าคนไหนสวยไม่สวย ในมุมมองของผมเสน่ห์ของผู้หญิงไม่ใช่เรื่องที่เรามองเห็นแต่เพียงรูปลักษณ์ภายนอกอย่างเดียว แต่สิ่งที่สำคัญกว่าคือความมั่นใจที่จะช่วยทำให้ผู้หญิงดูดีมีเสน่ห์ขึ้นได้   ผมชอบผู้หญิงที่มีทัศนคติที่เชิงบวก เพราะพลังในการคิดบวกของเขาสามารถเผื่อแผ่มาถึงคนรอบตัวซึ่งนี่เป็นเสน่ห์ที่สำคัญที่มาจากความมั่นใจ ผมเห็นสมัยนี้ผมเห็นผู้หญิงหลายคนที่ก่อนจะออกจากบ้านต้องแต่งหน้าแต่งตัวหลายชั่วโมง รวมทั้งความสวยทุกวันนี้ได้กลายเทรนด์ไปแล้ว คนไข้บางรายกังวลมากและมาหาผมแล้วบอกว่าช่วยทำให้หน้าสวยเหมือนดาราคนนั้นคนนี้ แต่ในฐานะผู้ชายคนหนึ่ง ผมมองว่าจริงๆ เพศหญิงเป็นเพศแห่งความสวยงามอยู่แล้ว และผู้ชายส่วนมากจะชอบผู้หญิงที่ มั่นใจในธรรมชาติของตนเอง ไม่ต้องปรุงแต่งเยอะ ผมบอกได้เลยว่าสุภาพบุรุษจะไม่ติติงเรื่องรูปลักษณ์ภายนอกผู้หญิงเพราะนั่นคือการอยากครอบครองไม่ใช่ความรัก ถ้าทุกคนสวยเหมือนกันหมดโลกก็คงน่าเบื่อ แต่ความเชื่อมั่นในตัวเองนี่แหละที่จะทำให้ผู้หญิงมีความสุขและสวยที่สุดครับ”

ปิดท้ายที่นักร้องสาว อมิตา ทาทา ยัง ที่วันนี้มีแฟนคลับมาให้กำลังใจอย่างอุ่นหนาฝาคั่ง หลังจากปล่อยคลิประบายความเครียดจากรูปลักษณ์ภายนอกที่เปลี่ยนไป “ทาทาเคยเครียดจนร้องไห้เพราะรูปร่างที่บวมขึ้นจากไทรอยด์ แต่หลังจากได้กลับมาคิดทาทาก็มองว่าไม่มีใครที่สามารถทำให้เราเครียดเรื่องรูปลักษณ์ภายนอกของเราได้นอกจากตัวเอง ทุกวันนี้อะไรที่ทาทาทำแล้วมีความสุขก็จะทำ ถ้ากินแล้วมีความสุขก็จะกิน  เพราะจะช่วยให้เราสุขภาพจิตดีจากภายในแล้วเราก็จะมีกำลังไปทำอะไรได้อีกเยอะ นอกจากนี้ทาทายังเชื่อในเรื่อง Natural beauty หรือสวยแบบธรรมชาติและไม่ต้องพยายาม อย่างทุกวันนี้ทาทาไม่ใช่สาวน้อยเหมือนสมัยออกเทปเมื่อ 20 ปีแล้ว ร่างกายเราก็ต้องเปลี่ยนแปลงไปตามวัย เรื่องริ้วรอยหรือไขมันที่มาตามวัยก็เป็นเรื่องธรรมดา นอกจากนี้อยากเสริมว่าบุคคลรอบตัวก็มีส่วนสำคัญอย่างมากที่ช่วยให้ทาทากลับมามีความมั่นใจในตนเอง ที่ผ่านมาทาทาได้กำลังใจจากครอบครัว เพื่อนสนิท และที่สำคัญคือแฟนคลับทุกคนและพี่กาละแมร์ที่วันนี้พร้อมใจกันมาบอกทาทาว่าเสน่ห์ของทาทามาจากความสามารถและความมั่นใจ ซึ่งไม่ว่าทาทาจะรูปร่างหน้าตาเป็นอย่างไรแต่ถ้าทาทาก็ยังเป็นนักร้องเจ้าของพลังเสียงมหัศจรรย์คนเดิมเสมอ ถ้าทาทามีความมั่นใจในตนเองแบบเดิมก็พอแล้ว”

ในทางจิตวิทยาผู้หญิงที่มั่นใจคือคนที่ก้าวผ่านพ้นกลไกสมองที่ยอมกดดันตนเองและทำสวยเพื่อให้คนอื่นพอใจ แต่เป็นคนที่มีเหตุมีผลและรู้จักจุดเด่นจุดด้อยของตนเองเป็นอย่างดี ดังนั้นจึงไม่หวั่นไหวไปกับคำติหรือคำชมที่มากเกินไป ดังนั้นเริ่มตั้งแต่วันนี้โดยมองให้ลึกซึ้งว่าผู้หญิงทุกคนมีความงามในแบบของตนเอง เมื่อคุณได้ดูแลตัวเองอย่างดีที่สุดเพื่อดึงส่วนที่สวยงามของตัวเองออกมาแล้วคุณจะรู้ว่าคุณก็สวยได้ในแบบของคุณเหมือนกัน

*ที่มา: Dove Research 2013: The Real Truth About Beauty: Revisited

**Dove Global Research 2010