"ม้าลาย" ตัวดำลายขาว หรือ ตัวขาวลายดำ กันแน่!!
จากเรื่องม้าลายจุด มีคุณอุษามณี ได้ถามว่า ม้าลายตัวสีดำลายขาว หรือตัวสีขาวลายดำ ก็เลยเป็นที่มาที่ผมได้ไปหาคำตอบ และก็นำมาลงให้อ่านกันครับ หากเพื่อนๆ ที่สงสัยกันอยู่ก็อ่านดูนะครับว่าสีอะไร
จากที่ไปหาข้อมูลมา ทำให้ทราบว่า ม้าลายมีตั้ง 3 ชนิดแหนะ คือ 1. ม้าลายธรรมดา (Common/Plains zebra) 2. ม้าลายเกรวี่(Grevy's zebra) และ 3. ม้าลายภูเขา (Mountain zebra)
แท้จริงแล้ว ม้าลายตัวดำลายขาวครับ (ตอบกันถูกมั้ยเอ่ย) ผิวหนังของม้าลายจะมีสีค่อนข้างดำ (ถ้าคุณเป็นคนหนึ่งที่ตอบว่าสีดำ จงภูมิใจได้เลยครับว่า คุณตอบเหมือนคนแอฟริกาส่วนใหญ่)
ทีนี้เรามาดูกันดีกว่า ว่า.. ลายของ ขนสีดำและขาวมันเกิดขึ้นได้อย่างไร...
ในช่วงที่กระดูกกำลังพัฒนา กลุ่มของเซลล์ประสาท (neural crest cell) จะเกิดขึ้นในสมอง และเคลื่อนตัวลงไปยังแกนของตัวอ่อน เพื่อพัฒนาเป็นกระดูกสันหลัง (spinal cord) เซลล์ประสาทเหล่านี้ ที่เรียงรายตามแนวกระดูกสันหลังส่วนหนึ่ง จะเปลี่ยนสภาพไปเป็นเซลล์ผลิตเม็ดสี(ดำ) เรียกว่า เมลาโนไซท์ (melanocyte) หลังจากนั้น เมลาโนไซท์เหล่านี้ จะเคลื่อนออกไปด้านข้างของกระดูกสันหลังในแนวตั้งฉาก แล้วเปลี่ยนสภาพไปเป็นผิวหนังที่มีเม็ดสี(ดำ) รูปแบบของเม็ดสีในสัตว์แต่ละชนิด ขึ้นอยู่กับการกระตุ้นทางพันธุกรรม ในการเปลี่ยนสภาพ (differentiation) และการเคลื่อนที่ของเมลาโนไซท์
ในช่วงที่เซลล์ประสาทเปลี่ยนสภาพ ไปทำหน้าที่หนึ่งๆ อะไรเป็นตัวให้ผลิตเม็ดสีแล้วอะไรเป็นตัวบอกให้ปล่อยเป็นสีขาว (ไม่มีเม็ดสี)?
ขณะที่จำนวนของยีนที่มีอิทธิพลในการสร้างเม็ดสี ในสัตว์หลายๆ ชนิด ได้ถูกค้นพบแล้วก็ตาม แต่วิธีการ ในระดับโมเลกุล ที่ควบคุมการสร้างเม็ดสี ในม้าลายยังไม่มีใครรู้ นักวิทยาศาสตร์สันนิษฐานว่า กระบวนการดังกล่าว ต้องการตัวกระตุ้น เพื่อที่จะผลิตเม็ดสี และตัวยับยั้งที่จะไปทำให้ตัวกระตุ้นไม่ทำงาน