กรณีนักมวย(ไม่)ข้ามเพศ Imane Khelif สรุปไทม์ไลน์และประเด็นที่ทำให้เกิดดราม่าทั้งหมดจาก IBA
ถือว่าเป็นประเด็นร้อนจริงสำหรับกรณีนักมวย(ไม่)ข้ามเพศ แต่จะให้รู้ว่าปัญหาเริ่มต้นจากจุดไหนก็มาดูตั้งแต่ที่จุดเริ่มต้น โดยเฉพาะสมาคมต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับการแข่งขันนี้เป็นสิ่งสำคัญเลย
ลำดับเหตุการณ์
1. Imane Khelif เข้าแข่งขันใน IBA ตั้งแต่ปี 2018 ส่วน Lin Yu-Tin เข้าแข่งในปี 2017 บอร์ดปัจจุบันของ IBA เข้ารับตำแหน่งในปี 2020 และเริ่มจัดการปัญหาเรื่องนี้ตั้งแต่แมตช์แรกที่บอร์ดชุดปัจจุบันเป็นผู้จัดในปี 2022 ทั้งนี้บอร์ดชุดปัจจุบันไม่สามารถตอบได้ว่าทำไมบอร์ดชุดก่อนหน้าถึงไม่จัดการปัญหานี้
2. ผลพวงจากการคอมเพลนโดยโค้ชและนักกีฬาจากหลายชาติ นักชกทั้ง 2 ยินยอมที่จะทำการตรวจเพศ ได้ทำการเก็บตัวอย่างเลือดในวันที่ 17 พ.ค. 2022 โดย Sistem Tip Laboratory ใน Istanbul (License Number : 194-MRK)
และทางแลปได้รายงานผลตรวจเมื่อวันที่ 24 พ.ค. 2022 หลังจากที่การแข่งขันจบไปแล้ว ผลการตรวจจากแลปพบว่านักกีฬาทั้ง 2 ไม่ผ่าน eiligibility criteria สำหรับ IBA women’s event
3. ในปี 2022 นั้น Khelif ได้เหรียญเงินรุ่น 63 กก. ส่วน Lin ได้เหรียญทองรุ่น 57 กก.
4. บอร์ดบริหารมองว่าผลตรวจเพียงครั้งเดียวยังไม่เพียงพอต่อการตัดสิทธิ์นักกีฬา ดังนั้นทางทีมกฎหมายของ IBA จึงแนะนำให้บอร์ดบริหารติดตามสถานการณ์ไปเรื่อยๆก่อนในระหว่างนี้
5. IBA แจ้งเรื่องนี้ต่อ IOC แต่ไม่ได้รับการตอบรับจาก IOC
6. สถานการณ์นี้เป็นสถานการณ์ที่ใหม่มากสำหรับกีฬามวยสากลและ IBA ดังนั้นทาง IBA จึงต้องใช้ที่ปรึกษาหลายเจ้า และได้ความเห็นตรงกันว่าต้องทำการตรวจรอบที่ 2 ก่อนที่จะตัดสิทธิ์นักกีฬา
แต่ทั้งนี้ การตรวจรอบที่ 2 จะต้องทำในประเทศที่เป็นกลาง และอยู่ในช่วง period การแข่งขันของ IBA
7. ในการแข่งขัน IBA Women’s World Boxing Championships 2023 ที่กรุง New Delhi, Khelif และ Lin ให้ consent กับ IBA ทำการตรวจเลือดอีกครั้ง ซึ่งได้ทำการเก็บเลือดในวันที่ 17 มี.ค. 2023 โดย Dr. Lal PathLabs ซึ่งก็ได้เผยผลตรวจในวันที่ 23 มี.ค. 2023 โดยผลที่ได้ เหมือนกันทุกประการกับการตรวจครั้งแรก (identical test result)
8. วันที่ 24 มีนาคม 2023 เลขาธิการ IBA ณ ขณะนั้นได้แจ้งผลต่อ Khelif และ Lin ว่าทั้งคู่ไม่ผ่าน eligibility criteria นักกีฬาทั้ง 2 ได้รับสำเนาเอกสารทั้งหมดจาก IBA และได้รับการแจ้งจาก IBA ว่าสามารถร้องเรียนต่อ CAS (Court of Arbitration for Sports) ได้ภายใน 21 วัน
9. Khelif และ Lin รับทราบผลดังกล่าวและได้เซ็นชื่อยอมรับในหนังสือทางการซึ่งผลการตรวจทั้งหมดก็อยู่ในเอกสารเพิ่มเติมที่ให้ไว้กับทั้ง 2 คน
10. วันที่ 26 มี.ค. 2023 IBA Board โหวตเพื่อทำการรับรองการตัดสินใจของเลขาธิการ IBA ในการ disqualify Imane Khelif และ Lin Yu-Tin จากการแข่งขัน IBA Women’s World Boxing Championships 2023
11. ผลการตรวจนี้ได้รับการคุ้มครองในฐานะ constitute medical information ซึ่งมีผลต่อเรื่องส่วนตัวของบุคคล ดังนั้น IBA ไม่สามารถเปิดเผยผลการตรวจได้ตราบใดที่ไม่ได้รับ consent
จากนักกีฬาทั้ง 2 คน ซึ่งทั้ง 2 คนก็มีสำเนาของผลเทสอยู่และไม่ได้โต้แย้งอะไร พวกเค้ารู้ว่าผลเทสนี้มีจริง ไม่ใช่ของเก๊
12. นักกีฬาทั้ง 2 ได้รับสิทธิ์ในการอุทธรณ์ต่อ CAS
13. Lin Yu-Tin ไม่ได้อุทธรณ์ต่อ CAS ทำให้การโดนโทษแบนมีผลตามกฎหมาย
14. วันที่ 12 พ.ค. 2023 IBA ได้ทำการปรับกฎแก้ไขเพิ่มเติมหลังจากที่ได้มีการปรึกษาหารือกันภายใน และเห็นพ้องต้องกันว่า
การแข่งขันของ IBA จะมีเพียงเพศชายและเพศหญิงเท่านั้น ส่วนนักกีฬาที่มีปัญหา DSD จะไม่สามารถลงทำการแข่งขันได้เนื่องจากอาจก่อให้เกิดอันตรายต่อเพื่อนนักชกด้วยกัน 15. Amendment กล่าวว่า - นิยามเพศชาย = ปัจเจกชนผู้มีโครโมโซม XY - นิยามเพศหญิง = ปัจเจกชนผู้มีโครโมโซม XX
กฎข้อ 4.2 เรื่อง Eligibility on Gender: 4.2.1 Boxers will compete against boxers of the same gender, meaning Women vs Women and Men vs Men as per definition of these
Rules 4.2.2 To determine the gender, the Boxers can be submitted to a random and/or targeted gender test which will be conducted by IBA in cooperation with the selected laboratory personnel.
4.2.3 In case of adverse result, the Boxer will be immediately notified by IBA
4.2.4 In case of adverse result, the Boxer will be disqualified from such competition with immediate effect and will be prevented from competing in further IBA-owned and sanctioned competitions of that gender. For this purpose, IBA will share such information with relevent internal bodies respecting its confidentiality.
16. วันที่ 14 เม.ย. 2023 Imane Khelif ได้ทำการอุทธรณ์ต่อ CAS ในเรื่องนี้ ทาง IBA ยินดีออกค่าใช้จ่ายทางศาลในส่วนขององค์กรให้เพื่อเป็นการแสดงถึงความจริงใจ วันที่ 27 ก.ค. 2023 CAS ออกประกาศจบการสืบสวนเนื่องจากผู้อุทธรณ์ไม่จ่ายเงินค่าไต่สวน
17. หลังจากสิ้นสุดการอุทธรณ์ IBA ก็ได้ติดต่อไปหา Imane Khelif เพื่อคลี่คลายสถานการณ์ โดย Khelif ก็ได้ส่งมอบเอกสารทางการแพทย์หลายชุด ซึ่งก็ได้รับการตรวจสอบโดย IBA Medical Committee ในเวลาต่อมา
18. วันที่ 23 มี.ค. 2024IBA Medical Committee ได้ส่งรายงานเกี่ยวกับความเป็นไปได้ของ Khelif
19. วันที่ 12 เม.ย. 2024 IBA แจ้งต่อ Imane Khelif เกี่ยวกับข้อสรุปที่ได้จาก IBA Medical Committee และย้ำอีกครั้งว่าเธอไม่สามารถเข้าร่วมการแข่งขัน IBA Women’s Competition ได้ ดังนั้นหน้าโปรไฟล์ของ Khelif จึงถูกเอาออกจาก IBA databaseในเคสนี้ Khelif ไม่ได้ทำการอุทธรณ์
20. IBA ไม่ต้องการคอมเม้นท์เกี่ยวกับชีวิตส่วนตัวของนักชกทั้ง 2 สำหรับ IBA ไม่ว่า Khelif และ Lin จะเรียกตัวเองว่าอย่างไร พาสปอร์ตจะระบุว่าอะไร ไม่ใช่ประเด็นสำคัญ ประเด็นสำคัญสำหรับ IBA คือเรื่องของ Hormonal Imbalance ที่เกิดขึ้นซึ่งอาจส่งผลให้เกิดความได้เปรียบต่อนักกีฬาหญิงท่านอื่นภายในรุ่นน้ำหนักเดียวกัน ดังนั้น ทั้งคู่จึงไม่มีสิทธิ์เข้าแข่งขันในรายการของ IBA
21. วันที่ 5 มิ.ย. 2024 IBA ส่งเรื่องแจ้งไปยัง IOC
22. วันที่ 16 มิ.ย. 2024 IOC Sport Director Mr. Kit McConnell ได้ส่งอีเมล์กลับมาว่าได้รับเรื่องแล้ว
23. วันที่ 31 ก.ค. 2024 Italian Boxing Federation ส่งอีเมล์ไปสอบถาม IBA Sport Department เกี่ยวกับข้อเท็จจริงที่ทำให้ Khelif ถูก disqualify ก่อนที่นักชกอิตาลี Angela Carini จะขึ้นชก
24. วันที่ 31 ก.ค. 2024 IBA ออกประกาศสาธารณะครั้งแรกเกี่ยวกับสถานะของ Khelif/Lin หลังจากได้รับหนังสือ request จากสำนักข่าวหลายสำนัก
25.วันที่ 1 ส.ค. 2024 Angela Carini ทิ้งการแข่งขันหลังเจอกับ Khelif เพียง 46 วินาที
26. IBA ประนาม IOC’s Eligibility rules ที่อนุญาตให้นักกีฬาที่ถูกแบนเข้าร่วมการแข่งขัน ทั้งๆที่ได้รับทราบเรื่องราวทุกอย่างแล้ว
27. การที่ IOC เคลมใน press briefing ว่าไม่เคยได้รับทราบเรื่องราวจาก IBA เลยเป็นคำโกหก
28. IBA ถูกบังคับโดยสถานการณ์ให้ต้องทำ press conference ในวันที่ 5 ส.ค. 2024 ที่ปารีสเพื่อพูดถึงเรื่องนี้
29. IBA อธิบายถึงสถานการณ์ทั้งหมดโดยมี list of facts และเอกสารควบ มอบให้กับทีมสื่อด้วยใน press conference ครั้งนี้
ประเด็นหลักๆ
1. ทำไมเพิ่งมาตรวจ ตอนไม่ชนะไม่ตรวจ Khelif เข้าร่วมแข่งตั้งแต่ 2018 ก็จริง แต่ทางผู้บริหารชุดปัจจุบันเข้ารับตำแหน่งในปี 2020 และได้จัดการแข่งขันรอบแรกในปี 2022 และเข้ามาดูเรื่องนี้ตั้งแต่งานแรกนั้น ส่วนสาเหตุที่ไม่ตรวจก่อนหน้านี้ ทางผู้บริหารปัจจุบันไม่สามารถตอบได้ - ในงานแรกที่จัดก็มีการร้องเรียนต่อ Khelif เข้ามา ทางผู้จัดจึงได้เรียกตรวจผ่านแลบที่อิสตันบุล และทางนักกีฬาก็ยอมตรวจ ระหว่างรอนักกีฬาชนะได้เหรียญเงิน(คนที่ได้เหรียญทองก็คือนักกีฬาเวียดนามที่โดนตรวจเช่นกัน)
แข่งจบผลแล็บออกมาไม่ผ่าน(ทั้งคู่) - อย่างไรก็ตาม ทาง IBA เห็นว่ายังไม่ควรด่วนสรุป จึงไม่ได้แบนทันที แต่ก็ส่งเรื่องให้ทาง IOC (แต่อย่าลืมว่า IOC 'เลิกคบ' IBAไปก่อนหน้านี้) รอบต่อไป 2023 มีจัดแข่งที่นิวเดลี ทางIBA ก็เลยขอตรวจอีกรอบเพื่อความชัวร์ โดยให้ทางอินเดีย(ซึ่งทั้ง IBAหรือแม้แต่รัสเซียก้าวก่ายไม่ได้) ไปตรวจเองเลย ผลออกมาไม่ผ่านเหมือนเดิม - รอบสองนี้แหละทาง IBA ตัดสินใจแบน ไม่ให้ลงแข่ง พร้อมส่งสำเนาผลการตรวจไปให้นักกีฬาทั้งสองท่าน นักกีฬาลงนามรับทราบ
ในส่วนนักกีฬาเวียดนามเห็นผลเข้าก็ไม่อุธรณ์ ส่วน khelif แรกๆ ยังอุธรณ์แต่สักพักก็ถอนไป ทำให้คำสั่งแบนสิ้นสุดและมีผล
2. ทำไมไม่เปิดผลตรวจ: การเปิดข้อมูลทางการแพทย์ต่อสาธารณะ เป็นการละเมิดความเป็นส่วนตัวและมีผลต่อชีวิตของนักกีฬา ตรงนี้ทางสมาคมจึงตัดสินใจไม่เปิด แต่ได้ส่งผลตรวจโดยละเอียดไปให้นักกีฬาทั้งสองท่านแล้ว แต่ตัวนักกีฬาไม่โต้แย้ง
3. IOC ทราบเรื่องหรือไม่ วันที่ 5 มิ.ย. 2023 (ปีที่แล้ว หลังจากงานที่อินเดีย) ทาง IBA ส่งอีเมลแจ้ง IOC และในวันที่ 16 June สิบกว่าวันถัดมา IOC Sports Director มิสเตอร์ Kit McConnell ตอบอีเมลรับทราบ
ที่มา: แถลงการณ์ทางหน้าเว็บไซต์จาก IBA วันที่ 5 สิงหาคม ปีนี้
สรุปแล้วทั้งสองสมาคมมีปัญหากัน ไม่รับรองการตัดสินให้เคลียร์ ปัญหาจึงมาตกอยู่ที่นักมวยซึ่งรับแรงกระแทกไปแบบเต็มๆ