ทุกคนมีพุทธะภาวะอยู่ในตัวก็จริง

ทุกคนมีพุทธะภาวะอยู่ในตัวก็จริง

แต่มิได้หมายความว่าทุกคนจะบรรลุพุทธะได้เหมือนกันในชั่วชีวิตหนึ่งของตนเอง

จะว่าไปแล้วอาจมีแค่หนึ่งในล้านด้วยซ้ำที่สามารถบรรลุพุทธะได้ ถ้าดูจากประวัติศาสตร์ผู้บรรลุธรรมในอดีตที่ผ่านมา

ทุกคนเป็นอณูของพระเจ้าเหมือนกันก็จริง

แต่มีน้อยคนเหลือเกิน น้อยมากจริงๆที่สามารถตระหนักถึงความเป็นอณูของพระเจ้าของตัวเองได้

ผมภูมิใจที่ได้เกิดมาบนแผ่นดินศักดิ์สิทธิ์ผืนนี้ เพราะแผ่นดินนี้ทำให้ผมสามาถเติบโตทางจิตวิญญาณได้มากกว่าที่ตัวเองเคยคาดฝันไว้เมื่อสามสิบกว่าปีก่อนอย่างเหลือคณานับ

หนทางในการเปลี่ยนแปลงจิตใจผู้คนที่ดีที่สุด คือ "การเปลี่ยนแปลงตนเอง"

คือการเป็นครูของตัวเอง ที่สอนตัวเองได้จนสุดเส้นทางของการพัฒนาจิต

นี่เป็นเส้นทางที่ไม่หวือหวา ต้องค่อยๆทำอย่างใจเย็น ไม่รีบร้อน

มันอาจกินเวลาหลายสิบปี กว่าจะเห็นผลของความเปลี่ยนแปลงในจิตใจของตัวเอง

แต่จะมีหนทางอื่นใดเล่าที่แน่นอนกว่าหนทางนี้ ?

ประสบการณ์ทางจิตวิญญาณโดยตรงของตัวเองต่างหากที่สำคัญยิ่ง สำคัญยิ่งกว่าอะไรทั้งปวงบนเส้นทางการพัฒนาจิตของตัวเอง

กับโยนิโสมนสิการ ในการไตร่ตรอง ทบทวน วิจัย ใคร่ครวญ เส้นทางแห่งการพัฒนาจิตของตนเองในทุกย่างก้าวด้วยสติและปัญญา

กล้าหาญที่จะยอมรับความผิดพลั้ง ก้าวพลาดบนเส้นทางนี้

มีความมุมานะอดทนที่จะลุกขึ้นก้าวเดินไปข้างหน้าต่อไป ไม่ว่าจะล้มลงไปแล้วกี่ครั้งต่อกี่ครั้งก็ตาม

ความผิดพลาดล้มลุกคลุกคลาน คือ ครูที่ยิ่งใหญ่ของคนฝึกจิต

มันมิใช่เรื่องน่าอับอายที่เดินพลาด ล้มลง
แม้กระทั่งพลัดตกลงไปในหุบเหวแห่งความสิ้นหวัง

ความประมาทในการใช้ชีวิต การไม่ยอมเรียนรู้ด้วยใจที่เปิดกว้าง
และการยอมล้มเลิกกลางคันต่างหาก ที่เป็นเรื่องน่าละอายสำหรับคนฝึกจิต

สุวินัย ภรณวลัย