หน้าแรก ตรวจหวย เว็บบอร์ด ควิซ Pic Post แชร์ลิ้ง หาเพื่อน Chat หาเพื่อน Line หาเพื่อน Skype Page อัลบั้ม แต่งรูป คำคม Glitter สเปซ ไดอารี่ เกมถอดรหัสภาพ เกม วิดีโอ คำนวณ การเงิน
ติดต่อเว็บไซต์ลงโฆษณาลงข่าวประชาสัมพันธ์แจ้งเนื้อหาไม่เหมาะสมเงื่อนไขการให้บริการ
เว็บบอร์ด บอร์ดต่างๆค้นหาตั้งกระทู้

ภาพบนผนังระเบียงด้านนอกปราสาทบายน ไม่ใช่การลอยกระทง!

ภาพบนผนังระเบียงด้านนอกปราสาทบายน ไม่ใช่การลอยกระทง!

ปริศนาภาพบนผนังระเบียงด้านนอกปราสาทบายน และปราสาทบันทายฉมาร์ ไม่ใช่การลอยกระทง!


เมื่อปีพ.ศ.๒๕๕๘ ในงานเขียนเรื่อง "ลอยกระทง เรือพระราชพิธี วัฒนธรรมนํ้าร่วมราก" (หน้า ๑๓-๑๔) (รูปที่ ๑๐ อ้างอิง)ได้มีท่านผู้รู้ได้เสนอว่า ระเบียงด้านนอกมุมผนังด้านทิศใต้มุมตะวันออกของปราสาทบายน "เป็นภาพสลักเล่าเรื่องพิธีกรรมขอขมาธรรมชาติในศาสนาผี ด้วยเครื่องเซ่นใส่ภาชนะลอยน้ําจากธรรมชาติ เช่น หยวกกล้วย, กระบอกไม้ไผ่, กะลามะพร้าว ฯลฯ มักทำในบริเวณน้ําท่วมถึง เช่น แม่น้ำ ลำคลอง ฯลฯ มีในราชสํานักกัมพูชามาก่อนนานแล้ว (ก่อนยุคสุโขทัย) บริเวณโตนเลสาบ (ทะเลสาบ) ซึ่งเป็นที่ราบลุ่มขนาดมหึมา หลักฐานอยู่ในภาพสลักปราสาทบายน ราว พ.ศ.๑๗๕๐ เป็นรูปเจ้านาย, ขุนนาง, และนางใน ฯลฯ ลงเรือทําพิธีกรรมขอขมา มีภาชนะอย่างหน่ึงคล้ายกระทง ทําจาก ใบตองหรือหยวกกล้วยบรรจุเครื่องเซ่น" (รูปที่ ๑ และรูปที่ ๒ พร้อมคำบรรยายภาพและความเข้าใจประกอบเรื่อง )

ภาพบนผนังระเบียงด้านนอกปราสาทบายน ไม่ใช่การลอยกระทง!

ภาพบนผนังระเบียงด้านนอกปราสาทบายน ไม่ใช่การลอยกระทง!

ตามลิ้งค์นี้

 

https://arts.tu.ac.th/culture/Master%20Kratong4.pdf


ต่อมาได้มีผู้เสนอว่านั่นคือ พิธีลอยกระทงซึ่งเกิดขึ้นที่เขมร และมีวิวาทะกับนักวิชาการประวัติศาสตร์สุโขทัยบางท่าน เนื่องจากจะเป็นการทำลายภาพลักษณ์ของการกำเนิดกระทงขึ้นเป็นครั้งแรกในสมัยสุโขทัย


อย่างไรก็ดีแม้แต่การนำชมของมัคคุเทศก์ชาวกัมพูชาก็เชื่อเช่นนั้นเหมือนกัน อาจเป็นเพราะเมื่อพิจารณาภาพแกะสลักนี้แล้วก็ตีความและว่าตามกันไป


การตีความภาพแกะสลักบนผนังปราสาทบายนซึ่งเป็นศูนย์กลางของนครธมมีอายุราว พ.ศ.๑๗๕๐ ได้มีการตีความภาพต่างๆมานานแล้ว แต่เฉพาะภาพนี้ในความเห็นผู้เขียนอาจไม่ใช่พิธีลอยกระทงหรือการสะเดาะเคราะห์ขอขมาต่อสายน้ำตามที่เข้าใจ และดูเหมือนมีเจตนาจงใจตัดภาพมาเฉพาะส่วน เพื่อให้ตรงกับความคิดที่ได้ตีความเอาไว้ (สังเกตที่รูปที่ ๑ ภาพถ่าย และรูปที่ ๒ ที่เป็นลายเส้น)

ภาพบนผนังระเบียงด้านนอกปราสาทบายน ไม่ใช่การลอยกระทง!


ในการตีความภาพผนังควรทำความเข้าใจเรื่องราวที่ต่อเนื่องของภาพด้วยเพราะหากพิจารณาเฉพาะจุดหนึ่งจุดใดของภาพอาจก่อให้เกิดความเข้าใจผิดได้ และการอ่านภาพที่ผนังระเบียงนี้โดยปกติต้องอ่านไปในระนาบตอนเดียวกันของภาพไม่ใช่จากบนลงล่างหรือจากล่างขึ้นบน
อายุของภาพแกะสลักนี้คงไม่มีใครปฏิเสธได้ว่าน่าจะเกิดขึ้นในช่วง พ.ศ.๑๗๕๐ บวกลบคงไม่มากน้อยไปกว่านี้ หากแต่แกะสลักไม่เสร็จและบางช่วงแค่ขึ้นรูปโกลนเอาไว้ ภาพแกะสลักที่ระเบียงจะเล่าเรื่องแบ่งผนังออกเป็น ๓ ระดับ ได้แก่ ตอนบน ตอนกลางและตอนล่าง และพึ่งมีการบูรณะปฏิสังขรณ์อีกครั้งในปัจจุบัน


ตอนบนของภาพสลักในช่วงนี้แทบจะมองไม่เห็นเลย เหลือแต่ตอนกลางและตอนล่างที่แกะสลักไม่เสร็จหากแต่พอมองออกว่าน่าจะเป็นภาพเล่าเรื่องพิธีกรรมบางอย่าง


พิธีนี้น่าจะเป็นพิธีทำขวัญข้าว มากกว่าพิธีลอยกระทงตามที่มีผู้กล่าวถึง หากพิจารณาภาพแกะสลักตอนล่างจะพบว่าในช่วงแรกมีบุคคลในภาพจำนวน ๖ คน ซึ่งถือสิ่งของและกระทำการบูชาในมือ ๔ คน และอีกสองคนโน้มตัวลงมาเหมือนแสดงความเคารพ พวกเขาเหล่านี้เข้าแถวเรียงกันในระนาบเดียวกันสลับกับต้นไม้ที่พริ้วไหวไปสู่ศูนย์กลางที่มีต้นไม้ในลักษณะเดียวกันแต่ต้นใหญ่กว่า มีการแกะสลักรูป "หนู" หันหน้าเข้าหาโคนลำต้น ๑ ตัว (รูปที่ ๓)

ภาพบนผนังระเบียงด้านนอกปราสาทบายน ไม่ใช่การลอยกระทง!

 

ต้นไม้ที่เราเห็นในภาพแกะสลักนี้น่าจะเป็นต้นข้าวที่กำลังออกรวง (ข้าวตั้งท้อง) ท้องนาชุ่มฉ่ำไปด้วยน้ำ จึงปรากฏคนหาปลา ๓ คนอยู่ถัดไปทางขวา

ภาพบนผนังระเบียงด้านนอกปราสาทบายน ไม่ใช่การลอยกระทง!

(รูปที่ ๔ ถ่ายโดยอาจารย์สร้อยนภา พันธุ์คง) ของบุคคลอีกสองคน กำลังประกอบพิธีที่โคนต้นไม้ต้นใหญ่นี้

ภาพบนผนังระเบียงด้านนอกปราสาทบายน ไม่ใช่การลอยกระทง!

(รูปที่ ๕) อย่างไรก็ดีหากบุคคลทั้งหมดในภาพเมื่อยืนขึ้นจะสูงกว่าระดับต้นไม้เหล่านี้


กล่าวโดยสรุป ถ้าใช้ตัวผนังเป็นเกณฑ์ จะเป็นดังนี้
จากขวาไปซ้าย ----รูปคนกำลังหาปลา ๓ คน -รูปคนประกอบพิธี ๒ คน- รูปคนเข้าแถวสลับกับต้นข้าวที่ตั้งท้องออกรวง ๖ คน ในจำนวนนั้นมี ๔ คนใน ๒ คนที่ ถือสิ่งของในมือ (ควรเป็นเครื่องเซ่นไหว้) (รูปที่ ๖)

ภาพบนผนังระเบียงด้านนอกปราสาทบายน ไม่ใช่การลอยกระทง!


ด้วยเหตุนี้ภาพแกะสลักที่ผนังด้านนี้จึงควรเป็นการแสดงพิธีทำขวัญข้าว เพื่อบูชาพระแม่โพสพ (รูป ๗)

ซึ่งกระทำขึ้นในเวลาที่ต้นข้าวตั้งท้องออกรวง (รูปที่ ๘)

ภาพบนผนังระเบียงด้านนอกปราสาทบายน ไม่ใช่การลอยกระทง!


ใครเห็นเป็นอย่างอื่นผู้เขียนยินดีรับฟังและพร้อมเปลี่ยนความคิดในการตีความได้ครับ ส่วนตอนกลางของภาพบนผนังที่มีสตรีขั้นสูงและเหล่าผู้ติดตามอยู่บนเรือพร้อมประดับพระเกียรติด้วยเครื่องสูงนั้น ก็เป็นอีกภาพหนึ่งซึ่งไม่น่าจะสัมพันธ์อะไรกับภาพตอนล่าง อีกทั้งสิ่งของที่อยู่ในมือของเหล่าบรรดาผู้ติดตามก็มิใช่กระทงที่นำมาลอยแต่อย่างใด และไม่ใช่เรือเพียงลำเดียวที่อยู่ในภาพตอนกลางของผนังนี้ ยังมีอีกหลายลำที่เรียงเข้าแถวในระนาบเดียวกันซึ่งไม่มีการนำกระทงติดมือมาแต่อย่างใด (รูปที่ ๙)

ภาพบนผนังระเบียงด้านนอกปราสาทบายน ไม่ใช่การลอยกระทง!

ผู้แปลความหมายของภาพอาจเข้าใจผิดคิดว่าเป็นกระทงจึงเขียนลายเส้นไว้ (ดูรูปที่ ๒ ประกอบ)

========
เทพมนตรี ลิมปพยอม
๑๖ พฤศจิกายน พ.ศ.๒๕๕๙

ภาพบนผนังระเบียงด้านนอกปราสาทบายน ไม่ใช่การลอยกระทง!

ภาพบนผนังระเบียงด้านนอกปราสาทบายน ไม่ใช่การลอยกระทง!

ภาพบนผนังระเบียงด้านนอกปราสาทบายน ไม่ใช่การลอยกระทง!

ภาพบนผนังระเบียงด้านนอกปราสาทบายน ไม่ใช่การลอยกระทง!

ขอบคุณเนื้อหา และสามารถติดตามเพิ่มเติมได้ที่: https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=1691239891186489&id=1690065094637302
⚠ แจ้งเนื้อหาไม่เหมาะสม 
อ้ายเติ่ง's profile


โพสท์โดย: อ้ายเติ่ง
เป็นกำลังใจให้เจ้าของกระทู้โดยการ VOTE และ SHARE
20 VOTES (5/5 จาก 4 คน)
VOTED: Thorsten, ซาตานตกสวรรค์, ยูโซคิ้วเวลายูยิ้ม, อ้ายเติ่ง
Hot Topic ที่น่าสนใจอื่นๆ
สารก่อมะเร็ง 4 อย่าง ที่ลูกคุณอาจจะได้รับทุกวันOK ล็อตเตอรี่ รวมเลขดังไว้ที่นี่ 1 เมษายน 2567ครูหนุ่มชาวจีนโพสต์รูปตัวเอง เปรียบเทียบสมัยก่อนเเละหลังทำงานได้ 6 ปี เปลี่ยนไปจริง ๆ 😌เปิดบ้านซุปตาร์ "ลิซ่า BLACKPINK" ที่เกาหลีใต้ มูลค่ากว่า 200 ล้าน..ฉลองวันเกิดครบ 27 ปีสร้างอุโบสถ ทำไมต้องฝังลูกนิมิต ?CIB ร่วม อย. ทลายแก๊ง ขายอาหารเสริม อาหารหลอกรักษาโรคร้าย มูลค่ากว่า 10 ล้านบาท
Hot Topic ที่มีผู้ตอบล่าสุด
"ซีอิ๊วแบบเม็ด" ฉีกทุกกฎของซอส..นวัตกรรมใหม่จาก "เด็กสมบูรณ์""บิ๊กเต่า" รับหลักฐาน "ทนายตั้ม" ลั่น ใหญ่แค่ไหนก็จับ ไม่มีใครใหญ่กว่าประตูห้องขัง9 โรงเรียนหญิงล้วนที่น่าสนใจในประเทศไทยหลวงพี่เขมรแนะชาวเขมร ว่า..“ไทยเอาคำว่า‘สงกรานต์‘ไปแล้ว งั้นเขมรเราใช้คำว่า ’มหาอังกอร์สงกรานต์‘ ดีไหม? เพราะคำนี้มันใหญ่กว่าสงกรานต์ธรรมดา”
กระทู้อื่นๆในบอร์ด ข่าววันนี้
หนุ่มพ่นน้ำลายนาน 5 นาที กลายเป็นสถิติโลก!!เกิดเหตุทะเลาะวิวาททั่วสนามบินรัวซีรัสเซียส่งเรือรบไปทะเลแดงแล้วปูตินยัน "รัสเซียพร้อมสอย เครื่องบินรบนาโต"
ตั้งกระทู้ใหม่