ลายมือพระถังซำจั๋ง

ลายมือพระถังซำจั๋ง?

นักโบราณคดีจีนค้นพบของสำคัญที่ถ้ำพระทู่ยู่โกว ที่เมืองถู่ลู่ฟาน ในเขตซินเจียง เป็นคัมภีร์มหาปรัชญาปารมิตาสูตร (大般若波羅蜜多經) ฉบับแปลของพระธรรมาจารย์เสวียนจั้ง หรือพระถังซำจั๋ง ซึ่งน่าจะเป็นฉบับเขียนด้วยมือที่เก่าแก่ที่สุดเท่าที่เคยพบมา ทำให้เกิดกระแสคาดการณ์กันว่าน่าจะเป็นลายมือของพระถังซำจั๋งหรือไม่ เพราะระบุไว้ว่าเป็น "ฉบับหลวงแปลโดยพระเสวียนจั้ง" (玄奘奉詔譯)

ถ้าเป็นของจริงจะเป็นเรื่องน่ายินดีมากเท่ากับพบสมบัติอันล้ำค่าทางพุทธศาสนา แต่นักโบราณคดียังไม่ยืนยันเรื่องนี้

คัมภีร์มหาปรัชญาปารมิตาสูตร เป็นพระสูตรหมวดใหญ่ของฝ่ายมหายานมีถึง 600 ผูก พระถังซำจั๋งอุตสาหะไปอัญเชิญมาจากชมพูทวีป แต่พอมาถึงฉางอันแล้วท่าเกิดรำพึงว่าเนื้อหามีมากคงจะแปลให้จบไม่ได้ จึงคิดจะแปลโดยย่อปรากฎว่าเกิดนิมิตอันเลวร้ายขึ้น ทำให้ท่านตัดสินใจแปลทั้งหมดแม้จะใช้เวลานานสักแค่ไหนและเหนื่อยยากเพียงใด สุดท้ายท่านใช้เวลาแปล 4 ปีจึงสำเร็จในรัชศกหลงซั่วปีที่ 3 (ค.ศ. 663) ในยุคนั้นแม้จีนจะมีการพิมพ์หนังสือแล้ว แต่เทคโนโลยียังไม่ก้าวหน้า จึงต้องคัดเลือกคัมภีร์ด้วยมือกันไปก่อน

เนื้อหาของพระสูตรว่าปรัชญาและปารมิตา เมื่อถึงปรัชญาและปารมิตาแล้วจะเข้าใจในหลักศูนยตา อันเป็นหัวใจแห่งมหายาน จึงกล่าวว่า ผู้เข้าใจศูนยตาแล้วมีปัญญาและบารมีเต็มเปี่ยม แต่แม้จะเข้าถึงหลักปรัชญาปารมิตาและศูนยตาแล้วยังไม่นับเป็นมหายานอย่างสมบูรณ์แบบ จนกว่าผู้ที่เข้าใจหลักเหล่านี้จะตั้งปณิธานนำสรรพสัตว์ให้เข้าถึงหลักปรัชญาปารมิตาและศูนยตา ผู้ที่ตั้งปณิธานนี้เรียกว่าโพธิสัตว์ มหาปรัชญาปารมิตาสูตร จึงเน้นอธิบายหลักโพธิสัตว์มากเป็นพิเศษ มีการอธิบายจริยาและวิถีปฏิบัติของโพธิสัตว์เอาไว้อย่างชัดเจน เรียกว่าเป็นคู่มือโพธิสัตว์ก็ว่าได้