เทียนรุ่ง​ คืออะไร

เทียนรุ่ง​ คืออะไร

ทุกคนคงได้ดูข่าวพระราชสำนักแล้ว​ ได้ยินคำว่า​ "เทียนรุ่ง" ที่ในหลวงทรงเจิม​ อาจมีความสงสัยว่า​ "เทียนรุ่ง" คืออะไร​ มีความสำคัญ​อย่างไรกับพระราชพิธีบำเพ็ญพระกุศลในวันมาฆบูชา

"เทียนรุ่ง​" คือเทียนจุดบูชาตลอดคืน ขนาดขี้ผึ้งหนัก 33 บาท สูง 45 เซนติเมตร ถวายพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เพื่อทรงเจิมและพระราชทานอุทิศไปจุดบูชาพระรัตนตรัย ณ พระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดาราม วัดบวรนิเวศวิหาร วัดเบญจมบพิตร วัดราชประดิษฐ์ วัดราชบพิธ และวัดนิเวศธรรมประวัติ​ ในวันก่อนถึงวันมาฆบูชา เจ้าหน้าที่กองพระราชพิธี สำนักพระราชวังจะมีหน้าที่นำไปยังวัดทั้ง​ 6 วัดดังกล่าวนี้

โดยในพระราชพิธีนี้เริ่มเกิดขึ้นในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว จนถึงรัชสมัยปัจจุบัน

ในการพระราชพิธีบำเพ็ญพระกุศลมาฆบูชานี้เริ่มต้นขึ้นในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ซึ่งปรากฎรายละเอียดเกี่ยวกับพระราชพิธีนี้ในหนังสือพระราชพิธี 12 เดือน ของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวว่า ในสมัยนั้นมีการบำเพ็ญพระราชกุศลเวลาเช้า ณ วัดพระศรีรัตนศาสดาราม เวลาค่ำทรงจุดธูปเทียน เครื่องนมัสการ พระสงฆ์ทำวัตรเย็นและสวดมนต์ต่อแล้วสวดคาถาโอวาทปาติโมกข์ มีการจุดเทียนตามราวรอบพระอุโบสถ จำนวน 1250 เล่ม ซึ่งปัจจุบันเปลี่ยนเป็นครอบบัว ทำด้วยกระเบื้องแก้วขาวสลับสี ตั้งรอบบนสันกำแพงระหว่างช่องเสาพระอุโบสถ มีประโคม สังข์ แตร ดุริยางค์ แล้วจึงเทศนาโอวาทปาติโมกข์กัณฑ์ 1 เป็นภาษาบาลีและภาษาไทย

เครื่องไทยธรรมบูชากัณฑ์เทศน์มีจีวร 1 ผืน เงิน 3 ตำลึง และขนมต่าง ๆ เมื่อเทศน์จบพระสงฆ์สวดมนต์รับสัพพี

ต่อมาในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวเป็นต้นมา​ การทรงบำเพ็ญพระราชกุศล นั้น พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวจะเสด็จพระราชดำเนินไปยังพระอุโบสถวัดพระศรีรัตน ศาสดาราม ทรงจุดธูปเทียนเครื่องนมัสการบูชาพระรัตนตรัย ประทับพระราชอาสน์ ทรงจุดเทียนชนวนพระราชทานหัวหน้ากองพระราชพิธี เพื่อเชิญไปถวายเจ้าอาวาสจุดเทียนรุ่ง ที่ได้ทรงพระราชอุทิศบูชาพระรัตนตรัยตามพระอารามหลวง พระสงฆ์ 30 รูปเจริญพระพุทธมนต์ แล้วพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงโปรยดอกมะลิ 1250 ดอก เท่าจำนวนพระอรหันต์ที่ธรรมาสน์ศิลาสำหรบพระราชาคณะนั่งถวายพระธรรมเทศนา 1 กัณฑ์ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงประเคนจตุปัจจัยไทยธรรม พระสงฆ์ถวายอนุโมทนา ถวายอดิเรก เป็นการเสร็จพิธี

🔆🔆เกร็ดความรู้​เพิ่มเติม🔆🔆

วันมาฆบูชา เป็นวันสำคัญทางศาสนาที่ปรากฏเหตุการณ์น่าอัศจรรย์ 4 ประการ เรียกว่า จาตุรงคสันนิบาต คือ
1. เป็นวันที่พระภิกษุ จำนวน 1250 รูป มาประชุมเฝ้าสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า พร้อมกันโดยมิได้นัดหมาย
2. พระภิกษุทั้งหมดล้วนเป็นพระอรหันต์
3. พระภิกษุเหล่านั้นล้วนเป็นพระภิกษุซึ่งพระพุทธเจ้าทรงบวชให้ทั้งสิ้น
4. เป็นวันที่ดวงจันทร์เสวยฤกษ์มาฆบูชาบูรณมี

วัน มาฆบูชาปรกติจะตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 3 แต่ถ้าปีใดมีอธิกมาสคือมีเดือน 8 สองหน วันมาฆบูชาจะเลื่อนเป็นวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 4

Cr: สรัลวลัย​ ปิติ​คุณ​พงศ์​สุข​ เรียบเรียง
ขอบคุณ​ข้อมูล​จาก​ กรมการศาสนา