เข้าร่วม หรือ ไม่เข้าร่วม ??? "CPTPP" มีอะไรมากกว่านั้น !!!

กระแสเรื่องของ CPTPP เป็นประเด็นร้อนแรงขึ้นมาอีกครั้ง หลังจากที่มีเสียงวิพากษ์วิจารณ์ว่า ทางรัฐบาลเสนอที่จะให้ประเทศไทยเข้าไปร่วมสังเกตการณ์การเจรจาระหว่างประเทศในครั้งนี้ 

เพียงแค่การ ... เข้าไปร่วมสังเกตการณ์การเจรจา เท่านั้น !!! <<< ขอย้ำว่า ... ร่วมสังเกตการณ์การเจรจา
เพราะในวันที่ 5 สิงหาคม จะมีการประชุมของสมาชิก CPTPP ที่ประเทศเม็กซิโก

ยังสามารถทำให้คนไทยแตกออกเป็น 2 กลุ่มอย่างชัดเจน ทั้งเห็นด้วย และไม่เห็นด้วย ถึงขั้นทำให้แฮชแท็ก #คัดค้านCPTPP #NoCPTPP และ #ไม่เอาCPTPP กลับมาเต็มโซเชียลมีเดียในช่วงดังกล่าว

แล้ว "CPTPP" คืออะไร เกี่ยวข้องอะไรกับคนไทย และถ้าประเทศไทยเข้าร่วม ใครจะได้ประโยชน์ ใครจะเสียประโยชน์จากเรื่องนี้ ???

CPTPP มีชื่อเต็มว่า "Comprehensive and Progressive Agreement of Trans-Pacific Partnership" หรือ ความตกลงที่ครอบคลุมและก้าวหน้าสำหรับหุ้นส่วนทางเศรษฐกิจภาคพื้นแปซิฟิก (ซึ่งไม่มีความเกี่ยวข้องใดใดเลยกับ CP-ซีพี เพียงแค่ชื่อคล้ายคลึงกัน จนทำให้คนทั่วไปคิดว่าเป็นนโยบายของซีพี)

เป็นความตกลงการค้าเสรีที่ครอบคลุมในเรื่องการค้า การบริการ และการลงทุนเพื่อสร้างมาตรฐานและกฎระเบียบร่วมกันระหว่างประเทศสมาชิก ทั้งในประเด็นการคุ้มครองทรัพย์สินทางปัญญา มาตรฐานแรงงาน กฎหมายสิ่งแวดล้อม รวมถึงกลไกแก้ไขข้อพิพาทระหว่างรัฐบาลและนักลงทุนต่างชาติ

เดิมมีชื่อว่า TPP (Trans-Pacific Partnership) มีสมาชิกทั้งหมด 12 ประเทศ แต่หลังจากประเทศสหรัฐอเมริกา ประกาศถอนตัวออกไปเมื่อต้นปี 2017 ประเทศสมาชิกที่เหลือก็ตัดสินใจเดินหน้าความตกลงต่อ โดยใช้ชื่อใหม่ว่า CPTPP ปัจจุบันมีสมาชิกทั้งหมด 11 ประเทศ คือ ญี่ปุ่น แคนาดา เม็กซิโก เปรู ชิลี ออสเตรเลีย นิวซีแลนด์ สิงคโปร์ มาเลเซีย บรูไน และเวียดนาม

หากลองสังเกตรายชื่อสมาชิก จะพบว่ากลุ่มประเทศเหล่านี้ เป็นกลุ่มประเทศที่มีการสนับสนุนนโยบายต่างๆ ของประเทศสหรัฐอเมริกาอย่างชัดเจนอยู่แล้ว

ซึ่ง “ดร.ศุภชัย พานิชภักดิ์” อดีตเลขาธิการการประชุมสหประชาชาติว่าด้วยการค้าและการพัฒนา หรืออังค์ถัด (UNCTAD) อดีตผู้อำนวยการใหญ่องค์การการค้าโลก (WTO) ได้ให้ความคิดเห็นไว้น่าสนใจว่า

"อาเซียนควรจะเข้าไปทั้ง 10 ประเทศ ไทยไม่ควรเข้าไปคนเดียวเดี่ยวๆ ถ้าเข้าไปทั้ง 10 ประเทศจะต่างกันเยอะ ผมต้องการเห็นการค้าเสรี คือ เสรีที่โปร่งใส เป็นธรรม ไม่เลือกที่รักมักที่ชัง แต่ผมไม่ต้องการให้เห็นว่า เรารวมกลุ่มกันเพื่อการค้าอย่างเดียว แต่เป็นข้อตกลงหุ้นส่วน เป็นยิ่งกว่าการค้า"

ซึ่งหากมองให้ดี มองให้ลึกจะเห็นได้ว่า นี่คืออีกหนึ่งรูปแบบของขอบเขตสงครามทางการค้าระหว่างสหรัฐอเมริกา และจีน อยู่ที่ว่าประเทศไทยจะเลือกเข้าร่วมกับฝ่ายไหนเท่านั้นเอง

ความขัดแย้งทางการค้าของทั้งสองประเทศในขณะนี้ หากมองเพียงผิวเผิน คนส่วนใหญ่มักจะเข้าใจว่าเป็นความขัดแย้งทางการค้าเท่านั้น แต่แท้ที่จริงความขัดแย้งนี้มีมากกว่านั่นคือ การนำไปสู่มิติด้าน "ภูมิรัฐศาสตร์" หรือ Geopolitics ของทั้งสหรัฐฯ และจีน เพื่อที่จะมีอำนาจเหนืออีกฝ่ายในเอเซีย

ทั้งสหรัฐฯ และจีน ต่างมองอีกฝ่ายเป็นปฎิปักษ์ซึ่งกันและกัน ในการเป็นมหาอำนาจหมายเลข 1 ของโลก

ดังนั้น ทั้งสองฝ่ายต่างใช้ "ภูมิรัฐศาสตร์" ในการขับเคลื่อนเพื่อป้องกันการพัฒนา และเติบโตของอีกฝ่าย เพื่อลดภัยคุกคามลง

สหรัฐฯ เคยเป็นมหาอำนาจอันดับ 1 ของโลก แต่ในช่วง 20 ปีที่ผ่านมา หลังจากที่จีนได้พัฒนาแบบก้าวกระโดดจากนโยบายเปิดประเทศ ทำให้เศรษฐกิจของจีนขยายตัวอย่างรวดเร็ว จนสามารถแซงสหรัฐฯ ขึ้นเป็นหมายเลข 1 ของโลกได้ ทำให้ประเทศจีนถือได้ว่ามีระบบการค้าและการเงินระหว่างประเทศที่มีเสถียรภาพมากที่สุดในโลก

รวมถึงการประกาศยุทธศาสตร์ "One Belt One Road - เส้นทางสายไหม ในศตวรรษที่ 21" ของจีนเพื่อขยายเส้นทางการค้า การคมนาคมขนส่งข้ามแดนจากจีนเชื่อมไปยุโรป ทั้งทางบกและทางทะเล ซึ่งมีผลกระทบต่อประชากรของโลกเกินกว่า 50% และมีผลกระทบต่อเศรษฐกิจโลกกว่า 1 ใน 3

เรียกได้ว่า เพื่อเป็นการถ่วงดุลย์อำนาจกับกรอบ TPP เดิมที่ริเริ่มโดยสหรัฐฯ ด้วย

******************************************************

ส่วนข้อกังวลที่ NGO และคนไทยส่วนใหญ่กังวล จึงถือได้ว่า เป็นเพียงแค่ 1 ข้อเล็กๆ จากเงื่อนไขในเอกสารกว่า 8,000 หน้า ของ CPTPP เอง นั่นก็คือ

ประเทศสมาชิกที่เข้าร่วม CPTPP จะต้องเข้าร่วมในอนุสัญญาการคุ้มครองพันธุ์พืชใหม่ หรือ UPOV-1991  (International Union for the Protection of New Varieties of Plants) ที่จะเปิดโอกาสให้ต่างชาติสามารถนำพันธุ์พืชพื้นต่างๆ ในประเทศสมาชิก ไปทำการวิจัยเพื่อสร้างพันธุ์พืชใหม่แล้วจดสิทธิบัตรได้

ซึ่ง NGO ก็ได้ตั้งคำถามใหญ่ว่า "จะส่งผลเสียต่อเกษตรกรไทยโดยตรง" เพราะถ้านำพันธุ์พืชใหม่ที่มีการจดสิทธิบัตรนี้มาปลูกแล้ว จะไม่สามารถเก็บเมล็ดไปปลูกต่อได้เหมือนเมื่อก่อน ทำให้เกษตรกรต้องซื้อเมล็ดพันธุ์ใหม่เพื่อเพาะปลูกเท่านั้น ทำให้ต้นทุนของเกษตรกรยิ่งสูงขึ้น และประเทศไทยอาจจะไม่สามารถเก็บเมล็ดพันธุ์พืชพื้นเมืองเพื่อเพาะปลูกได้อีกต่อไป

ประเด็นดังกล่าว กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ได้ยืนยันแล้วว่าความตกลง CPTPP และ UPOV-1991 ให้สิทธิเกษตรกรสามารถเก็บเมล็ดพันธุ์ไว้ปลูกต่อได้ ถ้าเป็นการปลูกต่อเพื่อใช้ประโยชน์เอง ไม่ใช่เพื่อนำเมล็ดพันธุ์ดังกล่าวไปแจกจ่ายเพื่อการค้า หรือง่ายๆ ก็คือ การขโมย และลักลอบขายเมล็ดพันธุ์

หรือนั่นก็คือ การขโมย "ทรัพย์สินทางปัญญา (Intellectual Property) " ของผู้คิดค้นเมล็ดพันธุ์นั้นๆ ขึ้นมา

******************************************************

เห็นได้ชัดเจนว่าข้อกังวลเพียง 1 ข้อ ของ NGO และคนไทย จากเอกสารกว่า 8,000 หน้า ของ CPTPP 

กับ "ภูมิรัฐศาสตร์" หรือ Geopolitics ของสหรัฐฯ และจีน เพื่อที่จะมีอำนาจเหนืออีกฝ่ายในภูมิภาคอาเซียน

รัฐบาลไทย และคนไทย ควรจะต้องมองให้รอบ มองให้ลึก และมองให้รัดกุม เพราะการเข้าร่วมกับฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งมากเกินไปนั้น มีทั้งข้อดี และข้อเสียเหมือนเหรียญที่มี 2 ด้านเช่นกัน  ...

เนื้อหาโดย: Anti NGO