วันนี้เมื่อ ๑๐๒ ปีก่อน (๒๒ กรกฎาคม ๒๔๖๐)
วันนี้เมื่อ ๑๐๒ ปีก่อน พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๖ ทรงตัดสินพระราชหฤทัยนำสยามเข้าร่วมสงครามโลกครั้งที่ ๑ เมื่อวันที่ ๒๒ กรกฎาคม ๒๔๖๐
พระเจ้าอยู่หัว ทรงคาดการณ์ว่า เยอรมนีจะแพ้สงครามและพระองค์ก็ตระหนักถึงประโยชน์ของการเข้าร่วมกับกลุ่มพันธมิตร จากบันทึกลับเรื่องความคิดที่จะให้กรุงสยามเข้าร่วมในสงคราม พระองค์ทรงแจ้งต่อคณะที่ปรึกษาส่วนพระองค์เมื่อวันที่ ๒๘ พฤษภาคม ๒๔๖๐ ว่า “...สยามมีโอกาสเสี่ยงต่อการสูญเสียมากกว่าหากยังดำรงความเป็นกลาง มีความเป็นไปได้ที่เยอรมนีจะแพ้สงคราม และถ้าอังกฤษและฝรั่งเศสตัดสินใจเข้ายึดทรัพย์สินและสิทธิพิเศษของเยอรมนีในสยาม สยามก็จะไม่สามารถทำอะไรได้
แต่หากเข้ากับฝ่ายสัมพันธมิตร สนธิสัญญาใด ๆ ที่สยามทำกับเยอรมนีก็จะถูกยกเลิกไปโดยปริยาย และฝ่ายสัมพันธมิตรอาจยินยอมให้มีการแก้ไขสนธิสัญญาที่ไม่เป็นธรรมกันซึ่งมีผลผูกมัดสยามตั้งแต่กลางศตวรรษที่ ๑๙...”
หลังจากที่พระองค์ทรงใช้เวลากว่าสามปีในการโน้มน้าวให้ประชาชน และข้าราชการซึ่งสนับสนุนฝ่ายมหาอำนาจกลาง และต้องการให้สยามเป็นกลางในสงครามคราวนี้ ตระหนักว่าการเข้าร่วมสงครามกับฝ่ายพันธมิตรเป็นสิ่งที่ถูกต้อง และเป็นประโยชน์แก่สยามมากกว่าการคงสถานะความเป็นกลางของตนไว้
อย่างไรก็ตามหลังจากที่สยามได้ประกาศเข้าร่วมสงครามรัฐบาลสยามได้พยายามแสดงให้เห็นว่าการเข้าร่วมสงครามในครั้งนี้มีความประสงค์ที่จะให้การช่วยเหลือชาติฝ่ายสัมพันธมิตรอย่างแท้จริง มิใช่การเข้าร่วมแต่เพียงในนามเท่านั้น ด้วยเหตุนี้กระทรวงการต่างประเทศจึงมีหนังสือแจ้งแก่รัฐบาลของชาติสัมพันธมิตรเพื่อให้แจ้งความประสงค์ของชาติต่าง ๆ ว่าต้องการให้รัฐบาลสยามช่วยเหลือสิ่งใดบ้าง
แม้สุดท้ายแล้วสงครามโลกกลับยุติลงก่อนที่นักบินไทยจะสำเร็จการศึกษาจากโรงเรียนการบินของฝรั่งเศส ทำให้ฝรั่งเศสไม่มีโอกาสที่จะใช้ทหารไทยเหล่านี้ในการร่วมทำสงคราม แต่สำหรับทหารราบสยามที่ทำหน้าที่ขนส่งยุทโธปกรณ์ให้กองทัพชาติพันธมิตร พวกเขาเหล่านี้ได้เป็นส่วนหนึ่งของการประกาศเกียรติภูมิของกองทัพสยามให้ปรากฎแต่สายตาชาวโลก
สำหรับกองทัพสยามแล้วนั้น สิ่งที่สำคัญนอกเหนือไปกว่าเกียรติภูมิที่ได้รับจากการส่งทหารเข้าร่วมสงครามในคราวนี้แล้ว ก็คือกิจการการบินของสยามที่ก้าวหน้าอย่างรวดเร็วในช่วงหลังสงครามโลก อันเป็นผลผลิตของนักบินที่ได้รับการฝึกจากฝรั่งเศสในระหว่างสงครามโลกครั้งที่ ๑
การส่งทหารเข้าร่วมสงครามโลกครั้งที่ ๑ ของกองทัพสยามอาจไม่ได้เริ่มจากความเต็มใจของผู้บังคับบัญชาในขณะนั้น แต่สุดท้ายแล้วการส่งทหารเข้าร่วมสงครามในคราวนี้ได้ทำให้สยามมีโอกาสยกเลิกสนธิสัญญาที่ไม่เป็นธรรมกับชาติผู้แพ้สงคราม และได้เป็นสมาชิกสันนิบาตชาติในเวลาต่อมา
Cr เพจโบราณนานมา