เรื่องจริงของวีรสตรีมู่หลาน
เราคงได้ยินเรื่องมู่หลานมาบ้าง เธอเป็นหญิงที่ออกไปรบแทนพ่อที่ป่วย โดยปลอมเป็นชายรบเคียงบ่าเคียงไหล่กับชายถึง 12 ปี มีความดีความชอบมากมาย จนได้เป็นถึงแม่ทัพ เมื่อเสร็จศึก ฮ่องเต้ประทานยศให้เป็นถึงเสนาบดี แต่มู่หลานปฏิเสธ ขอเพียงกลับไปพบพ่อที่หมู่บ้านของตน
เรื่องราวนี้ได้มาจากลำนำเพลงมู่หลาน (The Ballad of Mulan) ซึ่งเป็นเพลงร้องของชาวบ้านปากต่อปากกันมานานเป็นร้อยๆ ปี แต่ได้ถูกกับทึกเป็นลายลักษณ์อักษรในช่วงศตวรรษที่ 6 ต้นฉบับได้สูญหายหมดสิ้นแล้ว
มู่หลาน น่าจะเป็นเหตุการณ์จริงที่เกิดขึ้นประมาณปี ค.ศ.450 ในสมัยราชวงศ์เว่ย (Northern Wei Dynasty: 386–534) ชื่อของมู่หลาน ไม่ใช่ ฮัวมู่หลาน (Hua Mulan) แต่เป็น ซูมู่หลาน (Zhu Mulan) เหตุการณ์คาดว่าจะเป็นไปตามที่มีการบันทึก แต่ประวัติศาสตร์ยังไม่จบแค่นั้น มีบันทึกประมาณ 4 เรื่องที่เกี่ยวกับมู่หลานที่แตกต่างกัน
แต่บันทึกที่น่าเชื่อถือที่สุดกล่าวว่า... หลังจากซูมู่หลานกลับหมู่บ้านไปแล้ว จักรพรรดิสุยหยาง (Sui Yang Emperor) ได้เรียกตัวมู่หลานเพื่อไปเป็นนางสนม แต่มู่หลานปฏิเสธ นางกล่าวว่า "เป็นการไม่สมควรที่ข้ารับใช้จะขึ้นเป็นหนึ่งในราชนุกูล" แต่จักรพรรดิก็ยังบังคับข่มขู่ มู่หลานจึงฆ่าตัวตายต่อพระพักตร์จักรพรรดิสุยหยางเพื่อรักษาความชอบธรรมนี้ไว้
จักรพรรดิสุยหยางแม้จะเคยประการผู้คนมามากมาย แต่ครั้งนี้จักรพรรดิเสียพระทัยมาก รับสั่งให้ดูแลศพ และให้สมญานามมู่หลานว่า "Xiaolie" หรือหมายถึง "ลูกสาวที่สมควรรับการคารวะ และวีรสตรีผู้กล้าแห่งยุค"