อาการทางจิตขั้นรุนแรง ที่เกิดกับทหารหลังกลับจากสนามรบ
ตั้งแต่หลังสงครามโลกครั้งที่ 1 โรงพยาบาลจิตเวชและจิตแพทย์มีบทบาทเป็นอย่างมาก เนื่องจากเหล่าทหารผู้กล้าหลายนาย ต้องเผชิญอาการทางจิต ที่เป็นผลมาจากความกดดันในสนามรบ ตัวสั่น สับสน ฝันร้าย ควบคุมตัวเองไม่ได้ เหมือนคนเสียสติ โดยอาการนี้ถูกเรียกว่า Shell Shock คุณลองนึกภาพศพ เลือด ระเบิด แขนขาขาด และความกดดันในทุกๆวินาทีว่า จะอยู่หรือตาย จนบางครั้งคุณอาจสงสัยว่านี่เรายังไม่ตายจริงๆหรอ…
Shell Shock (เชลล์ช็อก) มีความหมายตรงตัวว่า – “อาการช็อกจากระเบิด” หลายครั้งที่ทหารหลายนายยายามหนีออกจากสมรภูมิรบ แต่กลับถูก กล่าวหาว่าขี้ขลาด ทิ้งเพื่อนร่วมชาติ ทิ้งหน้าที่ บ้างถูกยิงทิ้งเนื่องจากละเมิดวินัยทหาร บ้างถูกขังเดี่ยว โดยที่ไม่มีใครเอ๊ะใจเลยว่า หรือทหารที่กำลังตัวสั่นเหล่านี้กำลังป่วยทางจิต
ซึ่งเป็นเรื่องที่โชคร้ายมากๆ เพราะกว่าจะมีผู้คนพบวิธีรักษา ก็มาค้นพบตอนที่สงครามสิ้นสุดลงแล้ว โดยผู้ค้นพบอาการและวิธีรักษาคือ นายแพทย์ อาเธอร์ เฮิร์ท แพทย์ประจำโรงพยาบาลกองทัพ ซึ่งเป็นแพทย์เพียงคนเดียวในตอนนั้นที่เชื่อว่าคนพวกนี้ไม่ได้ขี้ขลาด และต้องรักษาให้ถูกวิธี เขารับทหารที่มีอาการนี้เข้ามารักษา และกว่า 90% ก็กลับมาใช้ชีวิตได้ตามปกติ
โดยนายแพทย์ อาเธอร์ เฮิร์ท (1879-1944) ได้บันทึกลงในบันทึกส่วนตัวว่า
– ผู้ป่วยบางรายจะมีอาการหลอน และจะสะดุ้งอย่างแรงทุกครั้งเมื่อได้ยินคำว่า “Bomb-ระเบิด” คำๆนี้จะทำให้พวกเขาสะดุ้งตื่นและลงไปหลบอยู่ใต้เตียง
– จากการที่เราได้สอบถามผู้ป่วย ทำให้เราได้ทราบว่าคนไข้ไม่จำเป็นต้องอยู่หน่วยหน้าเสมอไป หน่วยไหนๆก็สามารถเป็นกันได้
– วิธีรักษาที่ดีที่สุดคือ การสะกดจิตทำให้สงบ , การชักจูงให้คิดถึงสิ่งดีๆ , การนวดผ่อนคลาย รวมถึงการควบคุมอาหารด้วย
จึงทำให้สภาแพทย์ต้องทำการประชุม จนได้ผลสรุปให้เรียกอาการนี้อย่างเป็นทางการ ว่า “War Neurosis หรือ อาการทางประสาทที่มีผลจากสงคราม” รัฐบาลอังกฤษจึงต้องออกมาขอโทษครอบครัวของทหารที่ถูกตัดสินโทษเพราะอาการ Shell Shock โดยให้เหตุผลว่า ตอนนั้นเราไม่รู้นี่หน่า…
โดยทหารนายหนึ่งได้บอกกับสื่อว่า วิธีป้องกันอาการ Shell Shocked ที่ดีที่สุดคือ “การพึงระลึกกับตัวเองเสมอ ว่าตัวเองได้ตายไปแล้ว” โดยเขาบอกว่าวิธีนี้ช่วยทำให้เพื่อนทหารหลายนายรอดกลับมาใช้ชีวิตปกติได้ เพราะเมื่อใดที่เราไม่กังวลต่อความตาย ความกลัวก็จะไม่เกิดขึ้นในจิตใจ จึงทำให้เรามีสติอยู่เสมอ
– WW1 เรียก Shell Shock
– WW2 เรียก War Neurosis
– สงครามปัจจุบัน เรียก PTSD อาการความเครียดหลังจากเหตุการณ์สะเทือนใจอย่างรุนแรง