‘มาร์ก’อ่วมหนัก! ให้การกับสภาคองเกรสเป็นวันที่ 2

ฟัง มาร์ก ซักเคอร์เบิร์ก ให้การกับสภาคองเกรสเป็นวันที่ 2

Mark Zuckerberg ขึ้นให้การยกที่สอง โดนบี้จนสารภาพ คนไม่ได้ใช้เฟซบุ๊กก็โดนเราเก็บข้อมูล

ภาพรวมวันที่ 2 มาร์ก ซักเคอร์เบิร์ก ถูกยิงคำถามที่ตรงประเด็นและแรงกว่าวันแรกพอสมควร ส่วนใหญ่มักใช้รูปแบบคำถามที่คล้ายๆ กันคือ ‘ใช่หรือไม่’ ซึ่งในหลายๆ คำถาม มาร์กเองก็ตอบได้ไม่ชัดเจน มาร์กสารภาพว่าเฟซบุ๊กทำการเก็บข้อมูลของคนที่ไม่ได้ใช้เฟซบุ๊กด้วย
มาร์กเปิดเผยว่าเขาเองก็ตกเป็นหนึ่งในเหยื่อผู้ใช้ 87 ล้านรายที่ถูกขายข้อมูลส่วนตัวไปยัง Cambridge Analytica และมีความเป็นไปได้ว่า Facebook อาจจะดำเนินการฟ้องร้องบริษัทดังกล่าวในอนาคต

เข้าสู่วันที่ 2 ของการขึ้นให้การต่อสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรสหรัฐอเมริกา (สภาคองเกรส) ในฐานะพยานของ มาร์ก ซักเคอร์เบิร์ก ภาพรวมบรรยากาศสายวันนี้ (พุธที่ 11 เมษายน ตามเวลาท้องถิ่นสหรัฐฯ) ยังคึกคักและได้รับการจับจ้องจากสื่อมวลชนทั่วโลกเช่นเคย ท่ามกลางสายตาทุกคู่ที่เพ่งเล็งไปยังท่าทีและการตอบคำถามของผู้บริหารวัย 33 ปี

มาร์กเริ่มขึ้นให้การในยกที่ 2 ต่อ ส.ส. คณะกรรมาธิการด้านพลังงานและการพาณิชย์ (House Energy and Commerce Committee) จำนวนกว่า 55 คน ณ อาคารสำนักงานรัฐสภา Rayburn House Office กรุงวอชิงตัน ดี.ซี. ในเวลาประมาณ 10.00 น. เริ่มต้นด้วยการอ่านแถลงการณ์ฉบับเดียวกับเมื่อวาน (คลิกอ่านที่นี่) ก่อนตอบคำถามและชี้แจงกรณี ‘Facebook กับความโปร่งใสและการใช้ข้อมูลผู้บริโภค’ แยกออกเป็นประเด็นที่น่าสนใจได้ตามนี้

Facebook กับคำถามที่มาร์กไม่สามารถตอบได้เรื่องนโยบายป้องกันข้อมูลผู้ใช้

1. เก็บข้อมูลแม้แต่คนที่ไม่ได้ใช้ Facebook?

Q: “คนอเมริกันไม่ชอบถูกสอดแนม พวกเราไม่ชอบเวลาที่ใครก็ตามมาคอยด้อมๆ มองๆ เรานอกบ้านหรือเดินตามเราและลูกๆ แต่คุณกำลังเก็บข้อมูลของทุกๆ คน ติดตามผู้ใช้แม้จะล็อกเอาต์ออกจากระบบไปแล้ว และยังเก็บข้อมูลส่วนตัวคนที่ไม่มีบัญชี Facebook อีกด้วย ถูกต้องหรือไม่” – เคธี แคสเตอร์ สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรสหรัฐอเมริกา พรรคเดโมแครต ฟลอริดา

A: “ท่านสมาชิกสภาผู้แทนหญิงครับ ผมเชื่อว่า…” – มาร์ก ซักเคอร์เบิร์ก

Q: “ใช่หรือไม่คะ” – เคธี แคสเตอร์

A: “ท่านสมาชิกสภาผู้แทนหญิงครับ ผมไม่แน่ใจว่านั่นคือสิ่งที่เรากำลังติดตามนะครับ” – มาร์ก ซักเคอร์เบิร์ก

Q: “คุณยอมรับไปแล้วว่าคุณทำเพื่อผลประโยชน์ของระบบรักษาความปลอดภัยและเพื่อการโฆษณา คุณเก็บข้อมูลของผู้ใช้นอกแพลตฟอร์ม Facebook เวลาที่ใครสักคนเปิดหน้าเว็บไซต์ที่แสดงผลยอดไลก์และยอดแชร์ของ Facebook ข้อมูลเหล่านี้ถูกเก็บโดย Facebook ถูกต้องหรือไม่” – เคธี แคสเตอร์

A: “ใช่ครับ ถ้าตามที่เราเข้าใจ การแสดงผลว่าเพื่อนของผู้ใช้คนไหนกดไลก์เพจบ้าง…” – มาร์ก ซักเคอร์เบิร์ก

Q: “ไม่คะ สำหรับคนที่ไม่ได้ใช้ Facebook ฉันไม่คิดว่าคนอเมริกันโดยทั่วไปจะเข้าใจมันนะ” – เคธี แคสเตอร์

2. ให้คำตอบไม่ได้ว่าจะเปลี่ยนการตั้งค่าเริ่มต้นของผู้ใช้เพื่อลดการเก็บข้อมูล

Q: “คุณให้สัญญาได้หรือไม่ว่าจะเปลี่ยนแปลงการตั้งค่าเริ่มต้นทั้งหมดของผู้ใช้ Facebook เพื่อลดการเก็บข้อมูลให้มากที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้” – แฟรงก์ พาลโลน สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรสหรัฐอเมริกา พรรคเดโมแครต นิวเจอร์ซีย์

A: “ท่านสมาชิกสภาผู้แทนครับ ผมคิดว่านี่คือปัญหาที่ซับซ้อนซึ่งควรจะได้รับคำตอบมากกว่าแค่ 1 คำตอบ” – มาร์ก ซักเคอร์เบิร์ก

Q: “เป็นอีกครั้งที่คำตอบของคุณทำให้ผมผิดหวัง เพราะผมคิดว่าคุณน่าจะให้สัญญานั้นกับเราได้” – แฟรงก์ พาลโลน

3. บน Facebook ผู้ใช้ต้องควบคุมข้อมูลของ ‘ตัวเอง’ ด้วย ‘ตัวเอง’

Q: “อะไรคือความแตกต่างระหว่างระเบียบการของ Facebook และระเบียบการของการเมืองสหรัฐอเมริกานอกคอกอย่าง เจ. เอ็ดการ์ ฮูเวอร์ (อดีตหัวหน้าเอฟบีไอ)” – บ็อบบี รัช สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรสหรัฐอเมริกา พรรคเดโมแครต จอร์เจีย

A: “บน Facebook คุณเป็นผู้ควบคุมข้อมูลของคุณเอง คอนเทนต์ที่คุณแชร์คือสิ่งที่คุณเลือกนำมันขึ้นไป คุณสามารถลบมันออกเมื่อไรก็ได้ ข้อมูลที่เราเป็นผู้จัดเก็บนั้นคุณก็สามารถเลือกได้เช่นกันว่าจะให้จัดเก็บหรือไม่ คุณสามารถลบมันได้ทุกอย่าง และแน่นอนว่าคุณสามารถเลิกเล่น Facebook ได้เลยถ้าคุณต้องการ

“ผมทราบว่าไม่มีองค์กรเฝ้าระวังไหนให้ทางเลือกผู้คนได้ลบข้อมูลที่ถูกจัดเก็บหรือทราบว่าข้อมูลอะไรบ้างที่ถูกบันทึกไว้เลยนะครับ” – มาร์ก ซักเคอร์เบิร์ก

4. แม้แต่มาร์กก็ไม่ปลอดภัยจากการถูกล้วงข้อมูล

Q: “ข้อมูลส่วนตัวของคุณรวมอยู่ในกลุ่มข้อมูลผู้ใช้งานที่ถูกขายไปยังบุคคลที่ 3 ที่เป็นอันตรายหรือไม่” – แอนนา เอชู สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรสหรัฐอเมริกา พรรคเดโมแครต แคลิฟอร์เนีย

A: “ใช่ครับ” – มาร์ก ซักเคอร์เบิร์ก

Q: “คุณยินดีจะเปลี่ยนแปลงโมเดลธุรกิจของ Facebook เพื่อประโยชน์ในการปกป้องข้อมูลส่วนตัวผู้ใช้หรือไม่” – แอนนา เอชู

A: “ท่านสมาชิกสภาผู้แทนหญิงครับ เราได้ทำและยังคงทำต่อไปเพื่อเปลี่ยนแปลงการลดข้อมูลทั้งหมด…” – มาร์ก ซักเคอร์เบิร์ก

Q: “ไม่ค่ะ คุณยินดีจะเปลี่ยนแปลงโมเดลธุรกิจของ Facebook เพื่อประโยชน์ในการปกป้องข้อมูลส่วนตัวผู้ใช้หรือไม่” – แอนนา เอชู

A: “ท่านสมาชิกสภาผู้แทนหญิงครับ ผมไม่แน่ใจว่านั่นหมายถึงอะไร” – มาร์ก ซักเคอร์เบิร์ก

แอนนายังจี้ถามมาร์กต่อกรณี Cambridge Analytica ว่า ทันทีที่มาร์กทราบเรื่องข้อมูลส่วนตัวผู้ใช้งานหลุดออกไป เขาได้ติดต่อกับซีอีโอบริษัทดังกล่าวเพื่อแก้ปัญหาอย่างทันท่วงทีหรือไม่ มาร์กตอบว่าเขาทราบเรื่องนี้ในปี 2015 แล้วก็ได้สั่งปิดแอปพลิเคชัน พร้อมติดต่อบริษัทดังกล่าวเพื่อให้ลบข้อมูลดังกล่าวทันที

เมื่อถูกถามว่าจะดำเนินการฟ้องร้อง อเล็กซานเดอร์ โคแกน (นักพัฒนาแอปพลิเคชัน This Is Your Digital Life ต้นเหตุปัญหาทั้งหมด) และ Cambridge Analytica หรือไม่ มาร์กตอบว่ามีความเป็นไปได้ที่เขาอาจจะทำเช่นนั้น

ระหว่างที่มาร์กกำลังขึ้นให้การ Cambridge Analytica ก็ร่อนแถลงการณ์เปิดผนึกเพื่อแจ้งว่า ดร.อเล็กซานเดอร์ เทย์เลอร์ รักษาการซีอีโอบริษัทคนปัจจุบัน ได้ตัดสินใจลงจากตำแหน่งเพื่อกลับไปดำรงตำแหน่งเดิมในฐานะหัวหน้าแผนกข้อมูลเป็นที่เรียบร้อย โดย Cambridge Analytica ให้เหตุผลว่าอเล็กซานเดอร์จะได้หันไปเทความสนใจกับการสอบสวนเชิงเทคนิคต่างๆ แทน

เมื่อ Facebook จำเป็นต้องมีนโยบายควบคุม

1. นโยบายควบคุมเลี่ยงไม่ได้ แต่อาจจะส่งผลกระทบต่อการเติบโตของอุตสาหกรรม
“อินเทอร์เน็ตกำลังเติบโตขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทั่วโลก ทั้งในแง่การดำรงชีวิตของผู้คน ผมคิดว่ามันคือเรื่องที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ และจำเป็นจะต้องมีนโยบายบางอย่างมาควบคุม

“แต่ผมคิดว่าคุณควรจะระมัดระวังการกำหนดนโนบายครอบมันไว้ให้ดี เพราะหลายครั้งหลายหน นโยบายกลายเป็นกฎเกณฑ์ที่บริษัทขนาดใหญ่หรือมีทรัพยากรเช่นเราสามารถปฏิบัติตามได้ง่ายดาย แต่กลับเป็นสิ่งที่ยากกว่าสำหรับบริษัทสตาร์ทอัพเล็กๆ” – มาร์ก ซักเคอร์เบิร์ก

มาร์กยังเผยอีกด้วยว่า ยุโรปเตรียมจะนำร่องใช้ GDPR (General Data Protection Regulation) หรือนโยบายป้องกันข้อมูลทั่วไปสำหรับ Facebook ในวันที่ 25 พฤษภาคมที่จะถึงนี้ ซึ่งจะช่วยเพิ่มความเข้มงวดให้มาตรการป้องกันข้อมูลส่วนตัวของผู้ใช้งานหลุดออกไปได้มากกว่าเดิม และมีความเป็นไปได้ที่ Facebook จะนำ GDPR มาใช้กับที่สหรัฐอเมริกาในอนาคตข้างหน้าเช่นกัน

“GDPR ยังต้องได้รับการปรับปรุงอีกหลายๆ อย่าง และเราจะขยายการใช้งานมันไปทั่วโลก” มาร์กกล่าว

2. พื้นที่ซื้อขายสิ่งผิดกฎหมายไร้การควบคุม รวมถึง ‘ยาเสพติด’

Q: “Facebook ควรจะปล่อยให้มีการขายยาผิดกฎหมายออนไลน์ เช่น การขายออกซิโคโดน (Oxycodone), เพอร์โคเซท (Percocet), ไวโคดิน (Vicodin) โดยไม่มีใบสั่งยาหรือไม่” – เดวิด แม็กคินลีย์ สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรสหรัฐอเมริกา พรรคริพับลิกัน เวสต์เวอร์จิเนีย

A: “ผมคิดว่านั่นคือการฝ่าฝืนนโยบายของเรา” – มาร์ก ซักเคอร์เบิร์ก

Q: “ใช่หรือไม่ คุณคิดว่าควรจะทำมันได้เหรอ” – เดวิด แม็กคินลีย์

A: “ไม่ครับ แน่นอนว่าไม่” – มาร์ก ซักเคอร์เบิร์ก

Q: “ร้านขายยาออนไลน์มีมากกว่า 35,000 แห่ง ตามรายงานของสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา พวกเขาคิดว่าในจำนวนนี้อาจจะมีมากถึง 96% ที่ให้บริการอย่างผิดกฎหมาย

“มีแถลงการณ์ที่ระบุว่าอเมริกาอยู่ท่ามกลางปัญหายาเสพติดระบาดที่เลวร้ายที่สุดที่ประเทศเคยเผชิญ มันแพร่กระจายไปทั่วประเทศแห่งนี้ ไม่ใช่แค่เวสต์เวอร์จิเนีย แต่แพลตฟอร์มของคุณยังคงถูกใช้เพื่อเป็นช่องโหว่ทางกฎหมาย และเปิดทางให้ผู้คนซื้อสารเสพติดร้ายแรงโดยไม่มีใบอนุญาต

“ด้วยความเคารพ Facebook ได้เปิดช่องให้เกิดการกระทำที่ผิดกฎหมาย และในการกระทำเช่นนั้น คุณกำลังทำร้ายผู้คน คุณเห็นด้วยกับถ้อยแถลงนี้ไหม” – เดวิด แม็กคินลีย์

A: “ท่านสมาชิกสภาผู้แทนครับ ผมคิดว่ามีคอนเทนต์เป็นจำนวนมากที่เราควรจะจัดการตามนโยบายการให้บริการได้ดีกว่านี้ วันนี้ด้วยนโยบายที่กำลังดำเนินอยู่ อย่างการรีวิว ผู้คนสามารถแชร์สิ่งที่เขาต้องการ เปิดให้บริการต่างๆ และถ้าผู้คนเห็นสิ่งที่ไม่เหมาะสมก็สามารถติดธงเพื่อแจ้งเข้ามาที่เรา หลังจากนั้นเราก็จะทำการตรวจสอบ” – มาร์ก ซักเคอร์เบิร์ก

Q: “แต่คุณก็หามันพบได้นี่คุณซักเคอร์เบิร์ก คุณทราบว่าร้านขายยาออนไลน์ร้านใดให้บริการแบบผิดกฎหมายหรือถูกกฎหมาย แต่คุณก็ยังปล่อยให้โพสต์ขายยาผิดกฎหมายเหล่านั้นปรากฏอยู่บน Facebook และปล่อยให้ผู้คนเข้าถึงมัน ก่อนหน้านี้คุณเคยบอกว่าจะนำโพสต์ข้อความผิดกฎหมายเหล่านี้ลง แต่คุณก็ไม่ได้ทำอะไรเลย ผมเลยอยากทราบว่าเมื่อไรคุณจึงจะกำจัดโพสต์ผิดกฎหมายพวกนี้” – เดวิด แม็กคินลีย์

A: “ท่านสมาชิกสภาผู้แทนครับ ปัจจุบันเมื่อมีผู้ใช้งานกดรายงานโพสต์ เราก็จะทำการตรวจสอบและกำจัดทันที ผมเห็นด้วยว่านี่คือปัญหาที่เลวร้ายมากๆ และด้วยความเคารพอย่างสูง เมื่อคอนเทนต์มากกว่า 10,000 ล้านหรือ 100,000 ล้านชิ้นถูกแชร์บนระบบในทุกๆ วัน แม้จะมีผู้คนที่ทำหน้าที่ตรวจสอบกว่า 20,000 คนก็ไม่สามารถสอดส่องได้ครบทุกอย่าง

“สิ่งที่เราจำเป็นต้องทำคือการสร้างเครืองมือปัญญาประดิษฐ์ให้มากขึ้น เพื่อที่จะตรวจสอบค้นหาโพสต์เหล่านั้นได้อย่างมั่นใจ” – มาร์ก ซักเคอร์เบิร์ก

การขึ้นตอบคำถามและชี้แจงข้อสงสัยในยกที่ 2 ของมาร์กกินระยะเวลาเกือบ 5 ชั่วโมงเต็มไม่แพ้วันแรก วันนี้ซีอีโอ Facebook ดูจะถูกสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรสหรัฐอเมริกากว่า 55 คนในห้องประชุมเดินหน้าปล่อยหมัดฮุกยิงคำถามแรงตรงประเด็นมากเป็นพิเศษ และเห็นได้ชัดเลยว่าเจ้าตัวมีอาการเป๋ให้เห็นบ้างเป็นระยะๆ ต่างจากเมื่อวานที่ได้รับการชื่นชมจากสื่อมวลชนว่าสามารถควบคุมสติและตอบคำถามได้อย่างสุขุม

ไม่ว่ามาร์กจะตอบคำถามได้โดนใจวุฒิสมาชิกสภาและสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรสหรัฐอเมริกาจำนวนรวม 99 คนได้ดีหรือน่าผิดหวังแค่ไหน เชื่อว่าสิ่งที่ผู้ใช้งาน Facebook และหน่วยงานในหลายประเทศคาดหวังจากมาร์กเหมือนๆ กันคือการที่เจ้าตัวจะต้องลงมือปฏิบัติและยกระดับ ‘มาตรการปกป้องข้อมูลส่วนตัวผู้ใช้งาน’ ให้เห็นเป็นรูปธรรมมากกว่าแค่การเปิดนโยบายเป็นลายลักษณ์อักษรออกมา

ที่สำคัญจะต้องเห็นผลลัพธ์ของการดำเนินงานดังกล่าวได้ด้วย ไม่เช่นนั้นทั้งมาร์กและ Facebook ก็จะถูกตราหน้าจากสังคมว่าเป็นแพลตฟอร์มที่อันตรายและไม่สามารถสร้างความมั่นใจด้านความเป็นส่วนตัวให้กับผู้ใช้ได้เลย

ด้านภาพรวมหุ้นบริษัทในวันที่ 2 ของการขึ้นให้การนี้ หุ้น Facebook เปิดตลาดเช้าที่มูลค่า 165.44 เหรียญสหรัฐ ดีดตัวขึ้นเล็กน้อยจากช่วงปิดตลาดเย็นวานที่ประมาณ 0.40 เหรียญสหรัฐ และขยับตัวขึ้นสูงสุดเมื่อเวลา 15.42 น. ที่ 168.40 เหรียญสหรัฐ เพิ่มขึ้นจากช่วงเปิดตลาดที่ 1.78% ก่อนปิดตลาดของวันที่ 166.32 เหรียญสหรัฐ เมื่อเวลา 16.00 น.