สุดยอดภูมิปัญญาจีนสมัยโบราณ เหตุใด 600 ปีที่ผ่านมาพระราชวังต้องห้ามของจีนจึงไม่เคยมีน้ำท่วมขัง？

จริง ๆแล้วสาเหตุที่ทำให้พระราชวังต้องห้ามมีระบบระบายน้ำที่มีประสิทธิภาพสูงขนาดนี้ประกอบขึ้นจากหลายปัจจัยด้วยกัน

【1.ปัจจัยทางด้านภูมิศาสตร์และที่ตั้ง】
เนื่องจากกรุงปักกิ่งมีลักษณะตะวันตกเฉียงเหนือสูงตะวันออกเฉียงใต้ต่ำ ช่างในสมัยนั้นจึงใช้ประโยชน์จากความสูงต่ำของพื้นที่ในการออกแบบระบบระบายน้ำในพระราชวังต้องห้าม โดยก่อสร้างให้พื้นบริเวณเหนือและทางใต้ของพระราชวังมีความสูงต่างกันถึง 2 เมตร และออกแบบให้บริเวณใจกลางของพระราชวังต้องห้ามเป็นพื้นที่สูง เมื่อช่วงหน้าฝนมาถึงปริมาณน้ำฝนที่เอ่อล้นรวมกันอยู่บริเวณนี้จะไหลลงสู่พื้นที่ต่ำของพระราชวัง แล้วไหลไปรวมกันอยู่ที่คูเมืองที่อยู่รอบนอกตัวพระราชวังอีกที ทำให้ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบันพระราชวังต้องห้ามจึงไม่เคยเกิดเหตุการณ์น้ำท่วมขังในช่วงหน้าฝน

【2.ระบบการระบายน้ำอันเยี่ยมยอด】
การระบายน้ำของพระราชวังต้องห้ามจะพึ่งแค่ปัจจัยด้านภูมิศาสตร์อย่างเดียวคงไม่พอ ยังต้องอาศัยระบบระบายน้ำที่ดีด้วยจึงจะเห็นผลได้ชัดเจน จากคำบอกเล่าของผู้เชี่ยวชาญระบบการระบายน้ำของที่นี่แบ่งออกเป็น 3 ประเภทเด่นๆด้วยกัน คือสิ่งก่อสร้างที่ช่วยระบายน้ำ พื้นผิวที่ช่วยระบายน้ำ และท่อน้ำใต้ดินหรือท่อน้ำที่สังเกตเห็นได้ไม่ชัด

สิ่งก่อสร้างที่ช่วยระบายน้ำ ยกตัวอย่างเช่น หลังคากระเบื้องเคลือบของบางอาคารที่จะช่วยไล่น้ำฝนให้ไหลลงมาที่พื้น จากนั้นน้ำที่พื้นก็จะไหลผ่านท่อที่มองเห็นจากนั้นค่อยไหลลงสู่ท่อที่ซ่อนอยู่ใต้ดินจนถูกระบายออกไปยังคลองรอบนอกในที่สุด ในขณะที่น้ำฝนบางส่วนไหลออกไปตามพื้นที่ที่ถูกออกแบบให้มีความสูงต่ำต่างกันผ่านท่อที่มองเห็น ซึ่งน้ำที่ขังอยู่ในท่อที่มองเห็นได้ก็จะไหลลงไปใน “รูระบายน้ำ” อีกที นอกจากนี้ก็ยังมีการออกแบบท่อให้เหมือนไม่ใช่ท่อ เช่นท่อระบายน้ำรูปหัวมังกร

ในส่วนของบันไดทางลงของลานกว้างอีก 90 กว่าแห่งในพระราชวังก็ยังถูกออกแบบให้ตรงกลางสูงกว่าซ้ายขวาเล็กน้อยเพื่อให้น้ำไหลได้สะดวกยิ่งขึ้น โดยผู้เชี่ยวชาญเรียกการออกแบบในลักษณะนี้ว่า“บันไดหลังหมี”

【3. ระบบถามหาคนผิด】
เนื่องจากพระราชวังต้องห้ามในอดีตเป็นที่พำนักของบุคคลสำคัญของประเทศ หากออกแบบหรือสร้างพระราชวังผิดพลาดจนทำให้ฮ่องเต้ทรงพิโรธแล้วล่ะก็ ช่างฝีมืออาจต้องโทษหนักถึงขั้นถูกประหารเลยก็เป็นได้ ประกอบกับสมัยนั้นมีระบบถามหาตัวคนผิด เพื่อตรวจสอบหาคนรับผิดชอบหากเกิดปัญหาขึ้น ดังนั้นทุกกระบวนการตั้งแต่การออกแบบจนการก่อสร้างช่างฝีมือทุกคนจะต้องต้องใส่ใจและพิถีพิถันเป็นอย่างมาก และนี่จึงเป็นที่มาของระบบระบายน้ำที่ไร้ที่ติอย่างที่เราเห็นกันในปัจจุบัน

#พระราชวังต้องห้าม