จำนวนคนตาม Instagram ซื้อได้จริงหรือ?

ผมเชื่อว่าวัยรุ่นสมัยนี้แทบจะทุกคนคงไม่มีใครไม่รู้จักโปรแกรมโซเชียลที่ชื่อ อินสตาแกรม (Instagram) แต่แฟนคอลัมน์ผมไม่ได้มีแต่วัยรุ่น เพราะฉะนั้นก่อนอื่นขออนุญาตเล่าให้ฟังคร่าว ๆ นะครับว่าอะไรคืออินสตาแกรม

อินสตาแกรม เป็นโปรแกรมแบ่งปันรูปภาพหรือวิดีโอ ที่ช่วยให้เราสามารถถ่ายรูปและตกแต่งรูปภาพ เช่น เพิ่มแสง ลดแสง ปรับสี ได้เสร็จภายในเวลาไม่กี่วินาที โดยไม่ต้องไปพึ่งโปรแกรมแยกอย่างโฟโตช็อป  ให้เสียเวลา ที่สำคัญคือพอแต่งรูปเสร็จ ก็สามารถกดแชร์รูปภาพนั้นผ่านโซเชียลเน็ตเวิร์กอื่น ๆ อย่าง เฟซบุ๊ก หรือทวิตเตอร์  ได้ทันที ถ้าเราชอบดารา นักแสดง หรือแม้แต่นักการเมืองคนไหน เราแค่เข้าไปกด Follow หรือกดตามที่อินสตาแกรมของเขา พอดาราคนนั้น ๆ โพสต์รูปหรือวิดีโอ เราก็จะสามารถเห็นได้ทันทีผ่านหน้าอินสตาแกรมของเรา ดังนั้นคุณพ่อคุณแม่สมัยนี้อย่าเพิ่งแปลกใจนะครับ ถ้าเห็นลูกตื่นนอนมา แล้วหยิบมือถือมาปัดขึ้น ๆ ลง ๆ นั่นล่ะครับ ส่วนใหญ่เขากำลังดูรูปในอินสตาแกรม ของเขาอยู่         

พออินสตาแกรมได้รับความนิยมมากขึ้นเรื่อย ๆ ก็มีคนพยายามแสวงหาโอกาสจากโปรแกรมนี้ไปด้วย เช่น การขายของ ทำให้อินสตาแกรมกลายเป็นอีกหนึ่งช่องทางหาเงินของคนที่มีคนติดตามอินสตาแกรมมาก ๆ ซึ่งคล้ายกับกรณีบนเฟซบุ๊ก ที่มีการปั่นยอดจำนวนคนเข้ามา Like  โดยวิธีการหาเงินจากช่องทางนี้ก็เช่น เอาไปทำโฆษณาแฝง โดยให้ดาราหรือผู้มีชื่อเสียงที่มีคนตามจำนวนมากถ่ายรูปกับผลิตภัณฑ์ที่ต้องการโฆษณาแล้วแชร์ เพียงเท่านี้ก็จะมีคนเห็นผลิตภัณฑ์เป็นจำนวนมาก เรียกว่าไม่แพ้สื่อวิทยุ โทรทัศน์เลยทีเดียวครับ แต่คำถาม คือ ทุกคนที่มีอินสตาแกรมสามารถจะทำโฆษณาแฝงอย่างนี้ได้ไหม? คำตอบ คือ ‘ได้’ ครับ แต่คุณจะต้องมีจำนวนของ Follower หรือคนตามเป็นจำนวนมากเสียก่อน

ด้วยเหตุผลนี้ เมื่อมีคนต้องการให้มีจำนวน Follower เยอะ ๆ เพื่อที่จะนำไปขายของ  โฆษณาแฝง หรือสร้างความน่าเชื่อถือให้กับร้านค้าของตน จึงเกิดเป็นช่องทางให้มีคนสร้างเว็บไซต์ขึ้นมาเสนอขายยอดคนตาม เช่น ถ้าเราจ่ายเงินให้เขาแสนบาท เขาจะทำให้ยอดคนตามอินสตาแกรมของเรากลายเป็นแสนคนได้ เป็นต้น

คำถามคือ การปั่นยอดอินสตาแกรมสามารถทำได้จริงไหม? ทางทฤษฎีต้องตอบว่าสามารถทำได้ครับ โดยการเขียนโปรแกรมสร้างบอท (bot) ซึ่งย่อมาจาก robot หรือหุ่นยนต์ที่ไม่ใช่มนุษย์จริง ๆ แล้วสั่งให้บอทเข้ามาวนกด Follow เราไปเรื่อย ๆ เพิ่มจำนวน Follower ตามที่เราอยากให้เป็น

แต่นั่นคือทางทฤษฎีครับ ในทางปฏิบัติเว็บไซต์พวกนี้ส่วนใหญ่จะเป็นสแกม (Scam) ซึ่งสแกมก็คือการสร้างเว็บไซต์ขึ้นมาหลอก โดยอาจจะหลอกให้คนโอนเงินไปให้ หรือแม้แต่หลอกให้เหยื่อกรอกข้อมูลส่วนตัวต่าง ๆ แล้วเอาข้อมูลเหล่านั้นไปใช้ในทางไม่ดี โดยอาจอาศัยความโลภของเหยื่อเป็นที่ตั้งด้วย ซึ่งแน่นอนครับ พออาศัยความโลภเป็นตัวตั้ง ก็มีคนหลงกลไปบ้างไม่มากก็น้อย แต่คุณผู้อ่านอาจจะสงสัย ว่า ก็ในทางทฤษฎีทำได้ เพราะฉะนั้นก็อาจจะมีบางเว็บไซต์

ที่ทำได้จริง ใช่ครับ แต่ถึงทำได้ คนที่ตาม Follow เราก็ไม่ใช่มนุษย์ แต่เป็นบอทที่ถูกเขียนขึ้นมาอีกที ฉะนั้นต่อให้เราเอาของไปขายให้บอทเป็นแสนบอทก็ไม่เกิดประโยชน์อะไร หรือแม้แต่เอาไปหลอกคนอื่นต่อว่ามีคนมา Follow เราเป็นแสนคน แต่พอเขาเข้าไปดูคนตามเราจริง ๆ กลับเป็นบอท ไม่ใช่คน ก็ไม่เกิดประโยชน์อะไรอีกเช่นกัน

เพราะฉะนั้นต้องระวังครับ อย่าไปหลงกลคนกลุ่มนี้ ต้องรู้เท่าทันผู้ไม่หวังดีและไม่โลภ เมื่อโลกเราเปลี่ยนแปลงไป ภัยต่าง ๆ ก็เปลี่ยนตาม จำเป็นที่เราจะต้องปรับตัวให้เท่าทัน เพราะเทคโนโลยีอยู่ในชีวิตประจำวันของเราทุกคนครับ.

ผศ.ดร.ชุติสันต์ เกิดวิบูลย์เวช
หัวหน้าภาควิชาเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร (ICT)
วิทยาลัยนานาชาติ มหาวิทยาลัยรังสิต
chutisant.k@rsu.ac.th