9 สัญญาณเตือน บ่งบอก ‘โรคซึมเศร้า’

ถ้าดูจากสถิติการเสียชีวิต ด้วยการฆ่าตัวตายของคนไทยทุกวันนี้ ต้องบอกว่า ล้วนมีสาเหตุมาจากความเจ็บป่วยด้วยโรคซึมเศร้า ติดอันดับต้นๆ เลยก็ว่าได้ เพราะเมื่อใดก็ตามที่คนๆนั้นป่วยด้วยโรคนี้ มักนำไปสู่การทำร้ายตัวเอง หรือการฆ่าตัวตาย ซึ่งส่วนมากมักเป็นผู้หญิง แต่ผู้ที่ฆ่าตัวตายได้สำเร็จ ส่วนใหญ่เป็นเพศชาย 

พญ.อภิสมัย ศรีรังสรรค์ ผู้อำนวยการศูนย์จิตรักษ์ กรุงเทพ โรงพยาบาลกรุงเทพ ให้สัมภาษณ์ Praew.com ถึงต้นเหตุของโรคซึมเศร้าว่า เกิดจากสารสื่อประสาทในสมอง (neurotransmitter) มีความผิดปรกติ หรือเสียสมดุลย์ คนทั่วไปเจอเรื่องร้ายๆแล้วรู้สึกเศร้า แต่คนไข้โรคซึมเศร้า ไม่ต้องเจออะไรมากระทบ ก็รู้สึกเศร้า หรือนั่งร้องไห้ โดยไม่สามารถควบคุมตัวเองได้ คนทั่วไปอาจนึกภาพคนเป็นโรคซึมเศร้า ว่าต้องนั่งเศร้า ซึม ร้องไห้ แต่ที่จริงแล้ว ‘โรคซึมเศร้า’ (Major Depressive Disorder) คือชื่อของโรค คนไข้โรคซึมเศร้าส่วนใหญ่ แต่งหน้าสวย ทำผม แต่งตัวมีสีสัน เขาอาจนั่งหัวเราะเฮฮาปาร์ตี้ ดูไม่ออกว่าคนนี้เป็นโรคซึมเศร้า จนกว่าจะได้มีโอกาสพูดคุยกัน และบอกได้ว่ารู้สึกหดหู่ เบื่อ เซ็ง เป็นโรคที่พบบ่อย และอย่าคิดว่าเป็นเรื่องไกลตัว บางครั้งผู้ที่เจ็บป่วยอาจอยู่ในครอบครัวเราก็ได้ 

ดังนั้นการจะสังเกตุว่า คนนั้นเป็นโรคซึมเศร้าหรือไม่ ลองประเมินจาก 9 สัญญาณเตือนเหล่านี้ 

 1.อาการผิดปรกติทางอารมณ์ (Mood) สังเกตจากภายนอกไม่ค่อยรู้ แต่ถ้าถามคนไข้ เขาบอกได้ว่ากำลังเศร้า เสียใจ โกรธ หรือหงุดหงิด หรือบางคนเผชิญเรื่องราวทุกข์ร้อน กลับรู้สึกเรียบเฉย ไม่มีความรู้สึก 

 2.ขาดความสนใจต่อสิ่งรอบข้าง (Lost of Interest) จากที่เคยแอคทีฟ ทำโน่นนี่ วันหนึ่งรู้สึกไม่อยากไปไหน ไม่อยากเจอใคร หรือเพื่อนโทร.มา ไม่อยากรับโทรศัพท์ บางคนเคยรักสวยรักงาม กลายเป็นเบื่อที่จะดูแลตัวเอง แค่ลุกไปอาบน้ำยังยาก ผมไม่หวี เมื่อก่อนเคยแต่งหน้า หลังๆเริ่มไม่สนใจ 

 3.เชื่องช้า เช่น เดินช้า พูดช้า คิดช้า คิดไม่ออก 

 4.อ่อนเพลีย ไม่มีแรง 60 เปอร์เซ็นต์ของคนไข้ที่มาพบหมอด้วยอาการป่วยทางกาย เช่น อ่อนเพลีย ปวดหัว ปวดท้อง คลื่นไส้ พะอืดพะอม หายใจไม่อิ่ม หัวใจเต้นไม่ปรกติ หมอฝ่ายกายตรวจละเอียดแล้วไม่พบสาเหตุ ให้สงสัยว่าอาการเหล่านี้ อาจเป็นหน้ากากของโรคซึมเศร้า ที่ปลอมตัวเป็นได้สารพัดโรค 

 5.สมาธิเสีย หลงๆลืมๆ อาการคล้ายคนความจำเสื่อม ทำงานบกพร่อง เมื่อกี้คนโทรศัพท์มาบอกว่าอะไร นึกไม่ออก เอากุญแจวางไว้ หาไม่เจอ 

 6.การกินเปลี่ยนแปลง ทั้งกินมาก กินน้อย และกินไม่ลง 

 7.การนอนเปลี่ยนแปลง ทั้งนอนมาก นอนน้อย นอนไม่หลับ นอนมากไป บางคนนอนได้เป็นเดือน นอนเท่าไหร่ก็ไม่อิ่ม 

 8. ตำหนิตัวเอง รู้สึกชีวิตไม่มีค่า ไม่รู้จะอยู่ต่อไปทำไม รู้สึกสิ้นหวัง ไม่มีใครช่วยได้ 

 9.คิดฆ่าตัวตาย ถ้าภาวะโรคซึมเศร้า ไม่ได้รับการรักษา อาการของโรครุนแรงสุดๆ อาจนำไปสู่การคิดฆ่าตัวตาย 

การพิจารณาว่ามีอาการโรคซึมเศร้าหรือไม่ จำเป็นต้องมีอาการสำคัญในข้อ1-2 เสมอ ที่เหลือตั้งแต่ข้อ 3-9 หากมีอาการ 3-5 ข้อ เป็นระยะเวลา 2 สัปดาห์ขึ้นไป ให้สงสัยว่าคุณอาจเผชิญภาวะโรคซึมเศร้าก็เป็นได้ 

แต่ข่าวดีคือ โรคนี้รักษาให้หายได้ แต่ต้องได้รับการรักษาอย่างถูกต้อง อย่าปล่อยให้เป็นเรื้อรัง ยิ่งมาพบแพทย์เพื่อรักษาเร็วเท่าไหร่ ยิ่งมีโอกาสหายเร็วขึ้น

เรื่อง : เรื่อง : รศนา สุวรรณะชฎ, ภาพ : Pinterest

ส่วนตัวเราเองก็เป็นอยู่นะคะ มีอะไรติดต่อได้เรารับฟังปัญหาคะ